اجرای بزرگترین آزمایش باروری ابرها در چین
چین درحال ایجاد زمینههای لازم برای بارش وسیعترین باران مصنوعی در تاریخ است تا به این شکل بتواند میزان بارش باران را بر فلات تبت افزایش دهد.
چین درحال ایجاد زمینههای لازم برای بارش وسیعترین باران مصنوعی در تاریخ است تا به این شکل بتواند میزان بارش باران را بر فلات تبت افزایش دهد.
محققان دریافتند که آب و هوا، احساسات و لحن پیامها در رسانههای اجتماعی را تحت تاثیر قرار میدهد.
دمای هوای اروپا طی روزهای اخیر به شدت کاهش یافته و کارشناسان معتقدند این روند نتیجه گرمایش در قطب شمال است.
محققان دریافتند با وجود اخبار خوش درباره ترمیم لایه ازون، در سرزمینهای پرجمعیتی که در عرضهای جغرافیایی پایین قرار دارند، لایه ازون توانایی ترمیم خود را ندارد.
دانشیار دانشگاه تهران گفت:نکته مهم این است که در این روش افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی بارش مورد انتظار است و نه بیشتر.به بیان دیگر در بهترین شرایط می تواند ۱۰ تا ۱۵ درصد به وضعیت کمبود بارش کمک کند.
محققان اعلام کردند: دمای در حال افزایش زمین میتواند به کوچکتر شدن اندازه پرندگان منجر شود، وضعیتی که احتمالا پیامدهای نگرانکنندهای برای سلامت پرندگان خواهد داشت.
موج گرما در استرالیا باز هم موجب قطعی گسترده برق در این کشور شد.
به گفته کارشناسان هواشناسی، چهارشنبه گذشته به عنوان گرمترین روز در ماه زمستانی ژانویه در دانمارک به ثبت رسید.
به تازگی تصاویری از سردترین دهکده زمین با دمای متوسط ۵۰- درجه سانتیگراد ثبت شده است.
بر اساس گزارش خبرگزاری های مختلف بیش از ۳۰۰ گوزن وحشی بر اثر برخورد آذرخش در منطقهای در مرکز نروژ کشته شدهاند. آژانس محیط زیست نروژ تصاویری از لاشه این گوزنها منتشر کرده که نشان میدهد تعداد زیادی از آنها در دامنه کوه هاردانگرویدا جان دادهاند.
بر اساس یافته های پژوهشی که توسط سازمان ملی هوا و فضای آمریکا، ناسا، انجام شده است، خشکسالی که خاورمیانه در دهه گذشته با آن دست و پنجه نرم میکند، شاید بدترین نوع در تاریخ منطقه طی نزدیک به هزار سال گذشته باشد. دانشمندانی که نتایج این مطالعه را در مجله "پژوهش های ژئوفیزیکی" منتشر کرده اند، تاریخچه «حلقه های درختان» را در شرق مدیترانه (شامل قبرس، فلسطین، اردن، لبنان، ترکیه و سوریه) بررسی کرده اند تا دریابند چه زمان هایی تنش آبی شدید وجود داشته است. حلقه های باریک تر نشانگر سال های خشک تر و حلقه های پهن تر شاخص زمانی است که وفور آب بوده است.
مرکز خدمات اقیانوسی و جوی آمریکا (NOAA) در تازه ترین گزارش خود اعلام کرد که ماه گذشته میلادی (ژوئیه 2016، دهم تیر تا دهم امرداد 1395) گرم ترین ماه ثبت شده روی کره زمین طی ۱۳۷ سال گذشته بوده است. این مرکز ثبت دمای هوا در نقاط مختلف کره زمین را از ۱۳۷ سال گذشته آغاز کرده است.
بانک جهانی هشدار داد فجایع ناشی از تغییرات آب و هوایی تا سال ۲۰۵۰ میلادی زندگی تقریبا یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون نفر انسان را در جهان به خطر خواهد انداخت.
پیشبینی میشود تا سال ۲۰۵۰ میلادی، شمار مهاجرتهای ناشی از تغییرات آب و هوا به ۲۰۰ میلیون نفر برسد که بسیاری از آنها کودکان هستند. به همین علت تاثیرات تغییر آب و هوا بر کودکان باید به عنوان یکی از محورهای اصلی تحقیقات و بحثهای علمی در رابطه با این پدیده ناشی از زندگی مدرن بدل شوند.
محققان موسسه ماکس پلانک و موسسه تحقیقاتی قبرس، پیشبینی کردند که دمای هوای خاورمیانه و شمال آفریقا به اندازهای افزایش مییابد که ادامه زندگی شهروندان به خطر میافتد.
بطری آبـی کــه روی دوچرخه نصب میشود رطوبت هوا را به آب تبدیل میکند.
دانشمندان موفق به شناسایی سردترین مکان زمین شدهاند که دمای آن به 93.2 - درجه سلسیوس میرسد
هایان، ابرتوفان حاره ای است که از روز پنجشنبه ۱۶ آبان به مناطق مرکزی فیلیپین رسید. این توفان تاکنون بادهایی با سرعتی بیش از ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت پدید آورده است و در اندازهگیری مربوط به توفانها و گردبادها در رتبه ۵ قرار گرفته که بزرگترین درجهی ممکن است.
هرچند شکل عجیب این پدیده باعث می شود مردم عادی آن را به عبور بشقاب پرنده ها یا اجسام فضایی نسبت دهند اما در حقیقت چیزی نیست جز اثری که معمولاً به شکل دایره یا بیضی پس از گذشتن هواپیما از درون ابرهای تراز بالا ایجاد می شود؛ ابرهایی از گونه پرسا (سیروس)، پرسا پوشنی (سیرو استراتوس) و پرسا کومه ای (سیرو کومولوس) که در ارتفاعی بالاتر از شش هزار متر تشکیل می شوند. حتی ممکن است آن را در ابرهای تراز میانی مانند فراز کومه ای (آلتو کومولوس) دید.
کارشناسان سلامت و محیطزیست در یک مطالعه جدید تأکید کردند که کاهش حجم گازهای گلخانهای، یکی از راهکارهای مؤثر برای کاهش خطر مرگومیر زودرس انسانها بهویژه در شهرهای بزرگ است.
پژوهشگران از آزاد شدن ویروسهای قدیمی محبوس در یخهای قطب بر اثر گرمایش جهانی و ذوب شدن یخها خبر میدهند و معتقدند این پدیده میتواند منجر به مرگ انسانها در آینده نزدیک شود.
نتایج تحقیقات اخیر دانشمندان نشان میدهد افزایش بیش از اندازه آفات نباتی و نیز گرم شدن درجه حرارت زمین، امنیت غذایی مردم جهان را به شدت تهدید میکنند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه از پاریس، به گفته دانشمندان انگلیسی، افزایش بیش از اندازه آفات نباتی از جمله حشرات، قارچ ها، باکتری ها و ویروس ها که جابجایی کالاها اصلی ترین دلیل این افزایش است به همراه گرمایش زمین که سبب میشود این آفات بتوانند در شرایط جغرافیایی جدید به آسانی خود را با محیط انطباق دهند، امنیت غذایی مردم جهان را تهدید میکند.
تحقیقات نشان میدهند آفات نباتی در همه انواع آنها، هر ساله حدود سه کیلومتر از لحاظ عرض جغرافیایی به قطب شمال و جنوب پیشروی میکنند.
دانشمندان همچنین از ارتباطی مستقیم میان افزایش دمای کره زمین طی 50 سال گذشته و افزایش مقدار آفات نباتی در سرتاسر جهان خبر دادند.
محققان با علم به اینکه بین 10 تا 16 درصد از زمین های کشاورزی در سطح کره زمین به سبب فعالیت آفات نباتی از بین رفتهاند، میگویند افزایش بی رویه این آفات امنیت غذایی جهان را به شدت تهدید میکند.
دن ببر (Dan Bebber) از دانشگاه اکستر (Exeter) در انگلیس میگوید اگر آفات نباتی همچنان به پیشروی خود به سمت قطبها ادامه دهند و زمین هم بیش از پیش گرم شود، افزایش جمعیت کره زمین و تخریب زمینهای کشاورزی، تهدیدی جدی برای امنیت غذایی مردم در سرتاسر این کره خاکی به شمار خواهد رفت.
محققان میگویند برای متوقف کردن روند نابودی زمینهای کشاورزی با توجه به افزایش دمای زمین، باید تلاشهای بیشتری برای جلوگیری از افزایش رشد و فعالیت آفات نباتی و انتقال آنها از نقطهای به نقطه دیگر از این کره خاکی صورت بگیرد.
دانشمندان برای این تحقیق، پیشروی 612 نوع آفت نباتی را طی 50 سال مورد مطالعه قرار دادند. آنها به این نتیجه رسیدند که روند پیشروی آفات نباتی به سمت قطب های کره زمین، در مناطقی که قبلا عاری از آفات بودند، با افزایش دمای هوا ارتباط مستقیم دارد.
سرپرست گروه پژوهشی تغییر اقلیم مرکز ملی اقلیم شناسی از مدل سازی تغییر اقلیم کشور خبر داد و گفت: بر اساس دادههای به دست آمده از این مطالعات دمای هوای کشور، تا 90 سال آینده میزان بارش کاهش و میزان دما افزایش مییابد ضمن آنکه سفرههای آب زیر زمینی نیز از بین میروند.
مهندس عبدالرضا امیدوار شهری، با اشاره به اینکه نقشههای هواشناسی نشان میدهد که در هفته جاری به ویژه در روزهای دوشنبه تا پنجشنبه هوای گرم تابستانه بیشتر نقاط کشور را فرا میگیرد، تاکید کرد: بر این اساس پیشبینی میشود این هفته یکی از گرمترین هفتههای تابستان امسال باشد.
وی به اطلاعیه ویژه سازمان هواشناسی اشاره کرد و افزود: بر این اساس طی روزهای یکشنبه تا چهارشنبه به سبب افزایش سرعت وزش باد، گرد و خاک در شمال سیستان و بلوچستان و جنوب خراسان جنوبی سبب کاهش کیفیت هوا و کاهش دید افقی میشود.
مدیرکل پیشبینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور تصریح کرد: تا روز سهشنبه نیز در برخی نقاط استانهای ایلام، خوزستان، فارس، اصفهان، لرستان، مرکزی، همدان، قم و جنوب سمنان به تناوب باد و گرد و خاک رقیق پیشبینی شده است.
وی گفت: در عین حال در شهرهای شمالی آذربایجانها و برخی نقاط سواحل دریای خزر و شمال شرق کشور نیز افزایش ابر و بارشهای پراکنده پیشبینی میشود و از بعد از ظهر یکشنبه نیز برخی نقاط سواحل شرقی خزر و شمال شرق کشور بارش پراکنده داشته و بتدریج این موج از کشور خارج خواهد شد. همچنین طی روزهای یکشنبه و دوشنبه در شرق کشور به ویژه منطقه زابل وزش باد شدید با گرد و خاک انتظار میرود.
مدیرکل پیشبینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور به وضع هوای تهران اشاره کرد و گفت: بر اساس نقشههای پیشیابی، آسمان تهران در روز یکشنبه صاف گاهی با رشد ابر در ارتفاعات، وزش باد پیشبینی شده است که حداقل و حداکثر دما در این روز با دو درجه افزایش به 25 و 37 درجه سانتیگراد بالای صفر میرسد. همچنین در روز دوشنبه نیز آسمان پایتخت صاف در پارهای نقاط با وزش باد پیش بینی شده که حداقل و حداکثر دما در این روز 26 و 39 درجه سانتی گراد بالای صفر خواهد رسید.
وی تاکید کرد: نقشههای دمایی نیز نشان میدهد در روز یکشنبه حداکثر دمای 8 استان کشور بالای 40 درجه خواهد بود به شکلی که بیشترین دما برای استان خوزستان با 46 درجه سانتیگراد بالای صفر پیشبینی شده و پس از آن فارس، یزد و قم با 42 درجه و خراسان جنوبی، کرمانشاه، لرستان و مرکزی با حداکثر دمای 40 درجه سانتیگراد بالای صفر گرمترین استانهای کشور خواهند بود. در عین حال استان اردبیل با حداکثر دمای 24 درجه سانتیگراد بالای صفر در روز یکشنبه خنکترین استان کشور پیشبینی میشود.
بعدازظهر دیروز زمین به دورترین فاصله از خورشید رسید و علیرغم آن، نیمکره شمالی زمین یکی از گرمترین روزهای سال را تجربه کرد، هرچند که هنوز دو هفتهای تا اوج گرما باقی است.
ساعت 20:16 روز جمعه 14 تیر 1392، زمین (به وقت تابستانی ایران) به اوج مدار انتقالی خود رسید و در فاصله 152,097,426 (152 میلیون و 97هزار و 426) کیلومتری از خورشید، رکورد دورترین فاصله از ستاره مرکزی منظومه شمسی را در سال 1392 شکست. این در حالی است که برخی مردم انتظار دارند در دورترین فاصله از خورشید، دمای هوا رو به کاهش بگذارد و به جای تابستان، زمستان باشد.
مدار زمین به دور خورشید یک بیضی بسیار نزدیک به دایره است که تفاوت نزدیکترین و دورترین فاصله آن از خورشید فقط 5 میلیون کیلومتر است و در مقایسه با فاصله متوسط 150 میلیون کیلومتری زمین از خورشید، این اختلاف حدود 3درصد است. اگر محور دوران وضعی زمین بر صفحه مداری زمین (دایرهالبروج) عمود بود، این اختلاف فاصله باعث میشد که دمای هوا در فاصلههای دور اندکی کمتر از فاصلههای نزدیک مداری از خورشید باشد؛ اما محور دوران وضعی زمین نسبت به صفحه مداری حدود 23.4 درجه انحراف دارد و باعث تغییر زاویه تابش نور خورشید به نقاط مختلف زمین و اختلاف شدید در طول روز میشود؛ تاثیر این اختلاف زاویه و زمان تابش بسیار بیشتر از اثر اختلاف فاصله زمین تا خورشید است و به همین دلیل، اوج و حضیض مداری زمین اثر خود را فقط در جنگلهای استوایی نیمکره شمالی و جنوبی زمین برجا میگذارد.

همانطور که زمین در نیمه تیرماه نیمکره شمالی به اوج مداری میرسد، در نیمه دی به نزدیکترین فاصله از خورشید (حضیض مداری) میرسد. حضیض زمین در سال گذشته در ساعت 4:39 بامداد روز 2 ژانویه 2013 به وقت جهانی (8:09 صبح روز 13 دی 1391 به وقت ایران) اتفاق افتاد و زمین به فاصله 147,098,161 کیلومتری از خورشید رسید. حضیض امسال خورشید در روز 4 ژانویه 2014/14 دی 1392 اتفاق خواهد افتاد.
در تصویر زیر میتوانید تاثیر اختلاف 3درصدی فاصله زمین-خورشید در طول سال را بر اندازه ظاهری خورشید مشاهده کنید. این تصویر مربوط به اوج و حضیض مداری زمین در سال 2005/1384 است.
تا اوایل سده بیستم میلادی بهدلیل پایینبودن تعداد کارخانههای آلاینده در جهان و استفاده از اسب و درشکه و استفاده بسیار کم یا ناچیز از سوختهای فسیلی و پایین بودن میزان جمعیت جهان نسبت به عصر حاضر، دمای هوا در شرایط متعادلی قرار داشت و وضعیت بارش در فصول پربارش سال مناسب بود و تغییرات جوی و اقلیمی و حوادث مخرب و مرگباری نظیر سونامی و زلزله کمتر از عصر حاضر در دنیا بهوقوع میپیوست.
اما در سده بیستم اوضاع به گونهای دیگر رقم خورد. افزایش کارخانهها و از میان بردن فضای سبز جنگلها به بهانه استفاده از چوب درختان برای کارخانههای کاغذسازی، عدم اجماع جهانی بر سر رعایت مفاد پروتکل کیوتو، افزایش میزان صنایع آلاینده محیطزیست در سراسر جهان و عدم پایبندی آمریکا و تعداد دیگری از کشورهای صنعتی به کاهش میزان آلایندگی صنایع خود، همه و همه سبب بروز پدیدهای نوین به نام گرمایش جهانی شده است.البته طی دهههای اخیر دولتها گامهایی در این زمینه برداشته و برای کمکردن تأثیر عوامل مخرب بر محیطزیست، قوانین جدیدی وضع کردهاند.
تمرکز فناوری اطلاعات سبز یا رایانش سبز بر استفاده از منابع رایانشی به شیوههایی کارآمدتر است. فناوری اطلاعات سبز حوزه عمل خود را از تولیدکنندگان محصولات دوستدار محیط زیست شروع میکند و تا ترغیب واحدهای فناوری اطلاعات به انتخاب گزینههای دوستانهتری چون مجازیسازی، مدیریت انرژی مصرفی و بازیافت ضایعات ادامه میدهد. اخیرا برخی از دولتها نیز قوانینی برای زدن مهر سبز به مراکز داده وضع کردهاند. معیارهای اصلی این قوانین عبارتاند از: بهکارگیری موادی که منجر به تولید کمتر گازهای گلخانهای شود، بازیافت بیشتر، استفاده از انرژیهای جایگزین مانند باد و خورشید و دیگر فناوریهای سبز.
تمرکز بر فناوری اطلاعات سبز منجر به معرفی ایدههای جدیدی در مورد فناوری و شیوههای استفاده از آن در فعالیتهای روزمره میشود که عمدتا مربوط به کاهش ضایعات و هزینههای آن است. اصول اساسی این معادله را میتوان به قرار زیر خلاصه کرد:
1 - کاهش مصرف انرژی یا سوخت به معنی استفاده از کامپیوترها و تجهیزات کممصرفتر، بهکارگیری سرورهای کمتر اما کارآمدتر و استفاده از منابع انرژی دوستدار محیطزیست.
2 - کاهش دوبارهکاری. دوبارهکاری به کاغذبازی و ایجاد و گردش دادههای بیشتری منجر میشود. تنها با خلاصه و مفید کردن فرایندها میتوان ضایعات را کمتر و بهرهوری را بیشتر کرد.
3 - بازیافت. برای مثال بسیاری از تولیدکنندگان تونر چاپگر برنامههای خوبی برای بازیافت تونر اجرا کردهاند و گاهی حتی هزینه پست را هم میپردازند. شرکتهایی هم هستند که سختافزارهای مستعمل کامپیوتر را بازیافت میکنند.
4 - بیشینهسازی استفاده از سرور و مجازیسازی یکی از اصلیترین فناوریهای این رده است. مجازیسازی امکان تجزیه یک سرور بزرگ و قدرتمند را به چندین سرور مجازی کوچکتر فراهم میکند.
وقتی بحث بر سر فناوری اطلاعات سبز است، برای کاهش ضربه به محیطزیست 2راهبرد اصلی مطرح میشود:
ابتدا حذف و سپس جایگزینی؛ راهبرد اول ناظر به حذف یک وظیفه، کارکرد یا فرایند برای کاهش اثر مخرب آن است. درصورتی که این راهبرد امکانپذیر نباشد، جایگزینی آن با مشابه کماثرتر دیگر گزینه قابل طرح است.
به منظور آشنایی با تعدادی از فناوریهای جدید دوستدار محیطزیست و جایگزین لوازم و دستگاههای پرمصرفتر به بررسی تعدادی از آنها میپردازیم.
مانیتور دوستدار محیطزیست
مانیتور سامسونگ با کنتراست دینامیک 50000:1 که بالاترین میزان کنتراست در میان مانیتورهای موجود است، عرضه میشود. دستیابی به چنین نسبت کنتراستی به کمک تنظیم خودکار میزان نور صفحه نسبت به نوع تصویر مورد نمایش امکانپذیر شده است. این مانیتور 22اینچ از امکانات خاص دیگری همچون رزولوشنپلاس بهره میبرد که به کاربر اجازه میدهد رزولوشن صفحه را تا 1920× 1200 بالا ببرد.
قاب شیشه مانند این مانیتور، تلفیقی زیبا و متمایز از رنگهای مشکی و قرمز است. استفاده از فناوری تزریق دوگانه سبب شده این طراحی بدون استفاده از رنگهای اسپری که دارای ترکیبات فرار مضر برای سلامت هستند انجام شود. همچنین به سبب استفاده از مواد برگشتپذیر به طبیعت، این محصول در رده محصولات ( Eco Friendly) سازگار با محیطزیست قرار میگیرد. این دستگاه از نظر پایین بودن مصرف برق نیز مقرون به صرفهتر از سایر محصولات بازار است بهطوری که در زمان استند بای تنها 0/3وات برق مصرف میکند.
تلفن همراه دوستدار محیطزیست
یک شرکت تولیدکننده تجهیزات ورزشی، تلفن همراه دوستدار محیطزیستی را با گرایش به ورزش در موبایل توسعه داده است. شرکت پوما نخستین تلفن همراه خود را با همکاری شرکت ساژم وایرلس تولید کرده است.
در این خصوص رئیس پوما گفت: هدف ما از عرضه این تلفن همراه وارد کردن ارزشهای ورزشی در سبک زندگی و فناوریهای روز است.
این تلفن همراه که پومافون نام دارد، یک تلفن همراه کاملا لمسی 2/8 اینچی است که برخلاف گوشیهای تلفن همراه معمولی که شارژ باتری خود را از برق تامین میکنند، انرژی خود را از طریق یک پانل کوچک فتوولتائیک به دست میآورد بهطوری که سراسر صفحه پشت این تلفن همراه یک پانل فتوولتائیک است که میتواند شارژ باتری را تضمین کند.
پومافون مجهز به گزینههای ورود مستقیم به شبکههای اجتماعی و یک ردیاب جی.پی.اس است. این ردیاب جی.پی.اس با نرمافزارهایی که یک سری از فعالیتهای ورزشی متفاوت را اندازهگیری میکنند، ارتباط برقرار میکند. با یک کلیک ساده، کاربر میتواند از طریق اتصالات Umts/Hsdpa وارد دنیای اینترنت شود.
فلشهای کاغذی دوستدار محیطزیست
اما شاید عجیبترین خبر مربوط به فناوریهای دوستدار محیطزیست خبری باشد درباره ساخت فلش مموریهای کاغذی.بنابر اخبار انتشار یافته، به تازگی نمونهای از حافظههای متحرک با استفاده از کاغذ روزنامه باطله ساخته شده است که البته از حیث کارایی هیچ تفاوتی با مدلهای پرزرق و برق فعلی ندارد. البته در نگاه نخست این فناوری دوستدار محیطزیست شباهت چندانی به حافظه متحرک ندارد، اما با بازکردن آن طرح اصلی حافظه متحرک پدیدار میشود. این حافظه جدید از 512مگابایت تا 16گیگابایت اطلاعات را در خود ذخیره میکند که در نوع خود جالب توجه است. با این حال متمایزترین بخش ارائه این فناوری جدید استفاده از کاغذ دورریز در ساخت آن است.
به قلم:آرش نهاوندی
پژوهش جدید دانشمندان آمریکایی نشان داده که حرارت منتشر شده از ساختمانها، کارخانه ها و خودروهای شهرهای بزرگ میتواند بر آبوهوای شهرهای دیگر در مسافت هزاران کیلومتری تاثیر بگذارد.
به گزارش ایسنا، بر اساس پژوهش موسسه اقیانوسشناسی اسکریپس، اتلاف گرما میتواند سیستمهای جوی را که بر آبوهوای مسافتهای دور تاثیر گذاشته، مختل کند و دماهای فصلی را تا یک درجه افزایش یا کاهش دهد.
این تاثیر شاید بتواند دلیل گرمتر شدن آبوهوا در زمستان را در برخی از مناطق نیمکره شمالی توضیح دهد.
برخی از پرجمعیتترین شهرهای جهان با مصرف انرژی بالا در زیر کانالهای گردش اصلی در جو قرار دارند. آنها شامل رودباد قطبی شمال بوده که یک رود پر پیچ بادی است که با سرعت بیش از 160 کیلومتر در ساعت در اطراف زمین حرکت میکند.
به گفته دانشمندان، انرژی حرارتی منتقل شده از شهرهای با این سیستم گردشی باعث گرمتر شدن زمستان در نواحی بزرگی از آمریکای شمالی و شمال آسیا شده است.

در برخی مناطق دورافتاده، دما تا یک درجه سانتیگراد تغییر کرده است.
این در حالی است که آبوهوای بخشهایی از اروپا سردتر شده است. در اینجا تغییرات گردش جوی منجر به کاهش یک درجهای دما به خصوص در پائیز شده است.
این یافتهها که در مجله Nature Climate Change منتشر شده، نشان میدهد که حرارت ایجاد شده توسط شهرها میتواند منجر به گسترده شدن رودباد شود.
به گفته محققان، در مقیاس جهانی، خالص متوسط افزایش دمای تولید شده با اتلاف گرمای شهرها، میزان ناچیز 0.01 درجه سانتیگراد بوده، اما در سطح منطقهای این تاثیر بسیار چشمگیر است.
دانشمندان انرژی مصرفی را که منجر به اتلاف گرما میشود مورد ارزیابی قرار داده و دریافتند که در سال 2006 مصرف کلی انرژی جهان 16 تراوات یا 16 تریلیون وات بوده که برابر با 16 میلیارد لامپ 100 روشن در طول یک سال است.
از این میزان، متوسط 6.7 تراوات در 86 مادر شهر در نیمکره شمالی مصرف شده بود
پیش نویس گزارش ارزیابی ملی تغییرات آب و هوایی آمریکا که روز جمعه 23 دی منتشر شد نشان میدهد پیامدهای تغییرات آب و هوایی بخشهای مختلف این کشور از جمله بهداشت، بخش زیربنایی، عرضه آب، کشاورزی و بویژه وضعیت آب و هوایی را تحت تاثیر منفی قرار داده است.
به گزارش واحد مرکزی خبر، بر اساس این گزارش، تغییرات محسوس آب و هوایی در نیم قرن گذشته در وهله اول ناشی از فعالیتهای انسانی و به طور عمده آلایندگی حاصل از سوختهای فسیلی است و هیچ یک از مناطق آمریکا از این تغییرات مصون نمانده است.
این گزارش افزود: تولیدکنندگان غلات در آیووا، پرورش دهندگان صدف در ایالت واشنگتن و تولیدکنندگان شیره افرا در ورمونت شاهد تغییراتی در آب و هوای محلی شدهاند که پیش از این سابقه نداشته است.
با گذشت چند ماه پس از خسارت چند میلیارد دلاری که توفان سندی در سواحل شرقی آمریکا به بار آورد، گزارش ازریابی ملی تغییرات آب و هوایی آمریکا حاکی از آن است که نامساعد بودن آب و هوا تبدیل به رویدادی عادی شده است.
در این گزارش آمده است: وقایع مختلف آب و هوایی از جمله موج گرما، بارندگیهای شدید، و در برخی مناطق سیل و خشکسالی، شایع تر و حتی شدیدتر شده است.
این در حالی است که دانشمندان اداره ملی پیگیری تغییرات هوا و اقیانوسها چند روز پیش، سال دو هزار و دوازده را گرمترین سال در طول تاریخ آمریکا تاکنون دانسته بودند.
برخی از کارشناسان محیط زیست به دنبال انتشار این گزارش بودند تا شاید تلاشهای کاخ سفید و کنگره در خصوص مقابله با تغییرات آب و هوایی تشدید شود. اگرچه بسیاری از نمایندگان جمهوریخواه درباره اعلام ارتباط قطعی بین فعالیت انسانها و تغییرات آب و هوایی رویکرد محتاطانهای دارند.
کنگره آمریکا به طور عمده درباره تغییرات آب و هوایی سکوت کرده است، چرا که تلاشها برای وضع قانونی در این خصوص در اواسط سال دو هزار و ده در سنا شکست خورد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، پیش از آنکه نسخه نهایی گزارش ارزیابی ملی تغییرات آب و هوایی آمریکا منتشر شود، باید دورهای سه ماهه برای اظهارنظر عمومی سپری شود وآکادمی ملی علوم آمریکا نیز پیش از انتشار نسخه نهایی، گزارش را بررسی کند.
کمیته مشورتی که پیش نویس این گزارش را تهیه و منتشر کرده است، توسط وزارت بازرگانی آمریکا به منظور یکی سازی تحقیق فدرال درباره تغییرات محیط زیست و پیامدهای آن تشکیل شده است.
کنفرانس سازمان ملل در دوحه روز شنبه 8 دسامبر توافق کرد پیمان توکیو، معاهده محدود کردن میزان خروج گازهای گلخانهای برخی از کشورهای ثروتمند- حدود 15 درصد انتشار جهانی گازهای گلخانهای- را تمدید کند.
به گزارش آسوشیتدپرس این تمدید پس از جلساتی پرمجاداله و علیرغم مخالفت روسیه بوسیله حدود 200 کشور به تصویب رسید. این مجموعه تصمیمات همچنین شامل وعدههای مبهم مالی درباره کمک به کشورهای فقیر برای کنار آمدن با تغییرات آب و هوایی کره زمین است.
گرچه انتظارات از از کنفرانس دوهفتهای در دوحه پایتخت قطر پایین بود، اغلب کشورهای در حال توسعه این موافقت را برای مقابله با بالا رفتن درجه حرارت کره زمین که بالا آمدن سطح دریاها میانجامد، ناکافی دانستند. برخی از کشورهای جزیرهای اقیانوس آرام وضعیت فعلی را تهدیدی برای موجودیتشان میبینند.
مدت پیمان کیوتو امضاشده در سال 1997 که میزان خروج گازهای گلخانهای از کشورهای ثروتمند را کنترل میکند، امسال به پایان میرسید. این پیمان تا سال 2020 تمدید شد تا خلاء موجود تا زمان توافق درباره پیمان جهانی گستردهتر را پرکند.
اما پیمان کیوتو در این مرحله دوم، پس از خروج کانادا، ژاپن، نیوزیلند و روسیه از آن، فقط 15 درصد از انتشار گازهای گلخانهای جهانی را پوشش میدهد.
آمریکا هیچگاه به پیمان کیوتو ملحق نشد، تا حدی به این علت که این پیمان شامل چین و سایر کشورهای در حال توسعه با رشد سریع نمیشود.
کشورهای فقیر با این تقاضا به اجلاس دوحه آمدند که جدولی زمانی درباره چگونگی افزایش کمکهای مالی کشورهای ثروتمند به آنها در مقابله با اثرات تغییرات آب و هوایی به سالانه 100 میلیارد دلار تا سال 2020 - وعده کلی که سه سال پیش داده شد- تعیین شود.
اما کشورهیا ثروتمند، شامل آمریکا، اعضای اتحادیه اروپا و ژاپن هنوز با اثرات بحران مالی دست به گریبان هستند و در دوحه علاقهای به گفتگوی مشروح درباره کمک مالی نشان ندادند.
توافق درباره کمکهای مالی اشارهای به اهداف مالی میان- مدت ندارد و صرفا یک وعده کلی درباره شناسایی راههایی برای جلب امکانات مالی برای افزایش کمک در زمینه تغییرات آب و هوایی است.
علی اکبر موسوی موحدی استاد ممتاز دانشگاه تهران از طراحی دروس دانشگاهی درباره "تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی" خبر داد و گفت: این دروس به دانشگاهها و وزارت علوم معرفی میشوند تا پس از تصویب به عنوان واحدهای اجباری یا اختیاری در دانشگاهها تدریس شوند.
دکتر علی اکبر موسوی موحدی در گفتگو با همشهری آنلاین در تشریح اهمیت پرداختن به موضوع تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی گفت: امروز در پی خسارتهایی که بشر از صنعتگراییاش به زمین زده است، جایگاه تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی که منبعث از صنعتی شدن زمین است به یک رشته و موضوع مهم جهانی تبدیل شده و در زیرمجموعه سازمان ملل دارند بر روی آن کار میکنند چون زمین مریض شده است.
استاد تمام مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک دانشگاه تهران افزود: وقتی زمین مریض میشود آنهایی هم که پش زمین هستند مریضاند. این اهمیت موجب شد که در صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور، کارگروه تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی ایجاد شود تا کشورمان هم در این زمینه کاری انجام دهد.
رئیس کارگروه تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور با انتقاد از کم توجهی سایر نهادهای کشور به موضوع جهانی «تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی»، گفت: در حالی که تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی موضوع جهان است اما در هیچ جای کشور جز صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران، کمیسیونی تحت عنوان تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی وجود ندارد اما این صندوق کارگروهی درباره این موضوع جدید تشکیل داده و در صدد است مسئولان را با آن آشنا کند.
دکتر موسوی موحدی در ادامه با بیان اینکه ایران هنوز مدل تغییرات اقلیم ندارد، گفت: یکی از کارهایی که کارگروه تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران انجام داده این است که طرحی برای تهیه مدل تغییرات اقلیم ایران تصویب کرده که این طرح توسط دکتر یوسف ثبوتی ارائه شده و ایشان عهدهدار تهیه مدل تغییرات اقلیم ایران شده است.
وی افزود: همچنین در کارگروه تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی مقرر شده است سرفصل دروسی را در این زمینه به دانشگاهها و وزارت علوم معرفی کنیم تا یک سری دروسی در این رابطه برای دانشجویان همه رشتهها به عنوان واحدهای اختیاری و گاهی هم اجباری تعریف شود.
موسوی موحدی افزود: در کارگروه تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران تلاش میکنیم تا بتوانیم دروسی که در این زمینه در دنیا دارد تدریس میشوند اما در ایران وجود ندارند را وارد نظام آموزش عالی کنیم.
اختلافهای شدید، مانع دستیابی به نتیجه در گفتگوهای زیست محیطی در دوحه است. قرار است این نشست هفدهم آذر به پایان برسد.
به گزارش شبکه تلویزیونی سی سی تی وی، گفتگوهای بینالمللی درباره تغییرات اقلیمی در دوحه قطر همچنان در بن بست قرار دارد.
این درحالی است که اتحادیه اروپا قول داده است کمکهای بیشتری در زمینه زیست محیطی به کشورهای در حال توسعه ارائه کند. کشورهای اروپایی وعده دادند در هشت سال آینده کمک شش میلیارد و هشتصد میلیون یورویی در اختیار این کشورها قرار میدهند.
از این مبلغ برای کمک به کشورهای در حال توسعه به منظور کاهش دادن آلاینده های کربنی و کاهش اثر گلخانهای و مبارزه با بلایای طبیعی از قبیل خشکسالی و سیل و مهار کردن آبهای سطحی استفاده خواهد شد.
قرار است نشست دوحه فردا به پایان برسد. اما درباره اهداف بسیار محدود از قبیل تمدید طرح سازمان ملل متحد درباره تغییرات زیست محیطی تا سال دو هزار و سیزده هم اختلافهای جدی وجود دارد.
فقدان منابع مالی لازم برای مقابله با تغییرات زیست محیطی، مانع جدی در مسیر نتیجه بخش بودن گفتگوهای دوحه است. بویژه در شرایطی که کشورهای اروپایی و غربی با مشکلات مالی مواجه هستند نمی توانند کمکهای مالی چندانی به این منظور اختصاص دهند. سازمان ملل متحد نیز نتوانسته است کشورهای حاضر در اجلاس دوحه را به سمت توافقی در این زمینه سوق بدهد. کشورهای آفریقایی از اینکه کشورهای توسعه یافته به وعده های خود برای کمک به این کشورها عمل نکرده اند بسیار خشمگین هستند.
به نظرهم نمی رسد این گفتگوها بتواند سبب از بین رفتن شکاف عمیقی شود که میان کشورهای حاضر در نشست دوحه وجود دارد. باید توجه داشت که اعتبار پیمان کیوتو امسال پایان می یابد و باید به فکر جایگزینی برای آن بود. طرح التزام بلندمدت دیگر طرح مطرح در این زمینه است که در قالب آن کشورهای مختلف متعهد شوند برای مقابله با مشکلات زیست محیطی اقدام جدی انجام بدهند
سازمان ملل متحد هشدار داد آب شدن لایه منجمدی که تقریبا یک چهارم نیمکره شمالی را در بر گرفته است میتواند بر شدت هشدار درباره گرم شدن زمین بیفزاید.
به گزارش واحد مرکزی خبر به نقل از آسوشیتدپرس از دوحه، سازمان ملل متحد روز سهشنبه 7 آذر در حالی گزارش خود را منتشر کرد که گفتگوهای تغییرات اقلیمی در دوحه قطر آغاز شده است.
در گزارش سازمان ملل آمده است خطرهای ناشی از انتشار دی اکسید کربن و متان به سبب گرم شدن این لایه منجمد به یکی از موضوعات مهم در میان کارشناسان آب و هوایی تبدیل شده است.
نمایندگانی از 200 کشور در حال حاضر در حال گفتگو در مورد تغییرات آب و هوایی در دوحه هستند.
اگر گازهای گلخانهای با آهنگ کنونی خود افزایش یابند، دما تا سال 2100 ممکن است بیش از دو درجه سانتیگراد افزایش یابد.
دانشمندان چینی، انگلیسی و آلمانی کشف کردند که بدترین انقراض تاریخ زمین به دلیل بروز گرمای بسیار زیادی که قابل تحمل نبوده، روی داده است
کارشناسان تغییرات جوی در یک مطالعه جدید هشدار دادند که نوسانات غیر معمول دمای هوا بر اثر پدیده گرمایش جهانی، جمعیت قورباغههای بیمار را افزایش میدهد.
این کارشناسان تاکید کردند: تشدید پدیده تغییرات جوی که از پیامدهای گرمایش جهانی است، موجب شیوع بیشتر بیماریهای قارچی کشنده در بین قورباغهها میشود.
به گزارش ایسنا، به نقل از بی بی سی، مطالعات نشان میدهد که وقتی دمای هوا با الگویی غیر قابل پیش بینی تغییر میکند، قورباغهها خیلی بیشتر در معرض آلودگی با قارچ کشنده chytridiomycosis قرار میگیرند. این قارچ امروزه از قاتلان درجه یک دوزیستان در جهان محسوب می شود.
به گفته جانورشناسان، ظاهرا تغییرات شدید دمایی باعث کاهش توان سیستم ایمنی بدن قورباغهها میشود و آنها را در برابر قارچهای بیماریزا آسیب پذیرتر میکند.
بررسیها نشان میدهد این قارچ کشنده که از سال 1998 میلادی شناسایی شده، عامل انقراض تعدادی از گونههای دوزیستان بوده است.
جزئیات این مطالعه در مجله «تغییرات جوی نیچر» به چاپ رسیده است.
توفانهای تابستانی میتوانند منجر به ایجاد سوراخهای جدید در لایه محافظتی اوزون شوند
به گزارش خبرگزاری مهر، گرم شدن زمین و افزایش پرتوی ماوراء بنفش خورشیدی نیز در مناطق پر جمعیت کره زمین در حال افزایش است.
بحران لایه اوزون و خطر تابش مستقیم نور خورشید به کره زمین ممکن است سرطان پوست را به یکی از شایع ترین معضلات گرمای جهانی مبدل کند.
به عقیده محققان درپی گرمایش زمین تعداد طوفانهای تابستانی نیز افزایش یافته است که این امر منجر به تبخیر مقادیر زیادی آب از کره زمین و انتشار مقادیر زیادی از گازهای گلخانهای به لایه میانی اتمسفر زمین شود.
لایه میانی اتمسفر در فاصله 14 - 35 کیلومتری بالای سطح زمین قرار گرفته است.
کارشناسان محیطزیست، در گزارش جدیدی اعلام کردند: مشاهده کرمهای پروانهای استوایی در منطقه سردی چون کشور کانادا، نشانهای بارز از روند رو به رشد پدیده گرمایش جهانی است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، کرمهای پروانهای که متعلق بهگونهای از پروانهها هستند؛ درواقع حشرات بومی مناطق استوایی محسوب میشوند و تاکنون هرگز در مناطق سرد نیمکرهشمالی مشاهده نشده بودند اما کارشناسان زیستمحیطی بهتازگی این حشرات گرمسیری را در ایالت کبک کانادا کشف کردهاند که آبوهوایی سرد و خنک دارد.
این کارشناسان تأکید دارند که وجود پروانههای استوایی در این نواحی سرد، نشاندهنده گرم شدن آبوهوای کانادا و ناشی از تداوم پدیده گرمایش جهانی است. این کارشناسان اخیرا و برای اولینبار، پروانههای بزرگجثه دمچلچلهای را روی گیاهان خاکستری خاردار در مونترال کانادا مشاهده کردهاند. آنها میگویند: حضور این پروانهها در مونترال نمونه آشکاری از پدیده تغییرات جوی است. پروانههای بزرگ جثه دمچلچلهای معمولا بومی آمریکای جنوبی و مرکزی هستند.
از اواخر دهه1990 میلادی به بعد، این حشرات تا آمریکای شمالی و جنوب کانادا نیز پیشروی کردند اما مطالعات جدید تأیید میکند که بهتازگی این پروانهها به زیستگاههای جدیدی در مناطق شمالی کانادا نقل مکان کردهاند و نرخ مهاجرت آنها به زیستگاههای جدید بهطور متوسط 15برابر تسریع شده و این یافته موید گرمترشدن نواحی شمالی کاناداست.
همشهری آنلاین: رییس دانشگاه شهید بهشتی گفت: اگر اقیانوسها نباشند دمای زمین به بیش از 60 درجه افزایش مییابد که دراین صورت حیات در کره زمین غیر ممکن میشود
به گزارش ایرنا ، محمد مهدی طهرانچی، در نخستین همایش ملی اقیانوس شناسی گفت: آب به اشکال مختلف همچون رودخانهها، اقیانوسها، دریاها، یخچالها در طبیعت وجود دارد که دائم از شکلی به شکل دیگر در تغییر است و همین روند حیات را میسر میسازد.
وی اظهار داشت: 67 درصد مساحت کره زمین را اقیانوسها تشکیل میدهند که 78 درصد بارش روی اقیانوسها انجام میشود و این منبع آبی منابع آب شیرین را به وجود میآورد.
وی ادامه داد: ایران کشوری است که مرزهای آبی زیادی دارد ،بنابراین باید جایگاه دریا و اقیانوسها جزو اولویتهای دستگاههای مرتبط با موضوع باشد که اگر با نگاه علم و فناوری به آن پرداخته شود بدون شک موفق خواهیم بود.
رییس دانشگاه شهید بهشتی اظهارداشت: در کشور ما متاسفانه فقط دو دانشگاه به صورت تخصصی در زمینه دریا فعالیت میکنند و تنوع رشتهها نیز بسیار محدود است که باید در این زمینه سرمایه گذاری بیشتری صورت گیرد.
وی گفت: امیدواریم بتوانیم با حمایت وزارت علوم تحقیقات و فناوری و شورای عالی تحقیقات و فناوری ( عتف ) گامهای موثری در این راه برداریم.
نتایج یک تحقیق نشان میدهد تغییر روش کشاورزان در تولید مواد غذایی و کاهش میزان مصرف گوشت سالانه شهروندان کشورهای پیشرفته میتواند نقش کلیدی در کاهش اثرات گرمایش زمین داشته باشد
به گزارش خبرگزاری مهر، تحقیقات انجام شده از سوی اریک دیویدسون مدیر مرکز تحقیقات وودز هول در ماساچوست تأکید کرده است تغییر روش کشاورزان در تولید مواد غذایی و کاهش مصرف گوشت قرمز باید با هدف کمک به برنامه تغییرات جوی سازمان ملل انجام شود.
کاهش اثرات گرمایش زمین به این معنا است که در کشورهای توسعه یافته شهروندان مصرف گوشت خود را تا سال 2050 به نصف برسانند که این امر میتواند تضمین کننده میزان غذای کافی برای تغذیه ساکنان درحال افزایش زمین باشد، چرا که تا سال 2050 جمعیت هفت میلیاردی کنونی زمین به 9 میلیارد نفر خواهد رسید.
درحال حاضر مصرف گوشت قرمز در کشورهای درحال توسعه درحال افزایش است و همین روند در کشورهای توسعه یافته نیز از مدتها قبل مشاهده شده است، روندی که میتواند موانع دشواری پیش روی کسانی بگذارد که به دنبال کاهش انتشار نیتروژن مونوکسید هستند.
نیتروژن مونوکسید یک گازگلخانهای است که در کنار سایر گازهای گلخانهای چون دی اکسید کربن و متان به گرمایش زمین کمک میکند. در اشکال دیگر نیتروژن یکی از عوامل آلاینده راههای آبی چون خلیج مکزیک است چرا که در این مناطق جریان زیاده از حد نیتروژن مناطق کشاورزی به ایجاد مناطق کم اکسیژن منتهی شده که این امر برای زندگی دریایی مناسب نیست.
این تحقیقات همچنین نشان داده است که بیش از 80 درصد نیتروژن مونوکسیدی که انسان عامل ایجاد آن است از بخش کشاورزی ناشی میشود.
ازآنجا که کودهای شیمیایی نیتروژن محور بخش ضروری از تولید مواد غذایی مدرن هستند و جمعیت به سرعت در حال رشد است، کاهش انتشار نیتروژن مونوکسید یک اقدام مهم اما دشوار تلقی میشود.
چارچوب کنوانسیون سازمان ملل درباره تغییرات اقلیمی یا UNFCCC * پیمانی است که در سال 1990 توسط سازمان ملل متحد برای کنترل تغییرات اقلیمی زمین پایهگذاری شد
در نشست سال 1992 سازمان ملل در ریو دو ژانیرو، 154 کشور به عضویت این پیمان درآمدند و تا امروز این تعداد به 192 عضو رسیدهاست.
هدف این پیمان تنظیم کردن میزان گازهای گلخانهای اتمسفر به طوری است که اکوسیستم زمین فرصت بازیافتن چرخه طبیعی خود را داشته باشد.
براساس UNFCCC، کشورهای عضو تشویق میشوند تا برای جمعآوری و به اشتراک گذاشتن اطلاعات در مورد کاهش گازهای گلخانهای تلاش کننند.
این در حالی است که بر اساس این پیمان، هیچ یک از فعالیتهای کشورهای در راستای اهداف پیمان نباید امنیت مواد غذایی و توسعه اجتماعی و اقتصادی را با خطر روبرو سازد.
کشورهای عضو UNFCCC به سه دسته تقسیم میشوند:
کشورهای عضو پیوست یک و دو : کشورهای صنعتی و توسعه یافتهای هستند که بر اساس این پیمان ملزم به کاهش گسیل گازهای گلخانهای از جمله کربن دیاکسید میشوند. اگر اعضای پیوست یک، به اهداف مشخص شده UNFCCC نرسند، باید در فعالیتهای کاهش گسیل سرمایه گذاری کنند.
کشورهای در حال توسعه که هیچ الزامی برای کاهش فوری گسیل ندارند. این امر در اصل برای جلوگیری از کاهش توسعه اقتصادی و صنعتی این کشورهاست.
پیمان کیوتو
پیمان کیوتو یکی از زیر شاخههای UNFCCC است که 37 کشور صنعتی و اعضای اتحادیه اروپا را متعهد میکند تا گسیل گازهای گلخانهای خود را در سال 2008 تا 2012، به 5 درصد این میزان در سال 1990 برسانند.
تفاوت بین پیمان UNFCCC و زیرشاخههای آن که به پروتکل نیز معروف هستند، این است که UNFCCC تنها کشورها را به کاهش گسیل تشویق میکند ولی اعضای عضو پروتکل الزاماً باید به اهداف کاهش گسیل دست یابند.
*United Nations Framework Convention on Climate Change
همشهری آنلاین: دیرینه شناسان آمریکایی کشف کردند که ابعاد بدن پستانداران برای سازگاری با افزایش دما در دورههای گرمای جهانی کاهش و با افزایش دورههای سرما افزایش یافته است
به گزارش خبرگزاری مهر، دانشمندان دانشگاه فلوریدا و دانشگاه نبراسکا با مشاهده تکامل اسبهای اولیهای که در حدود 50 میلیون سال قبل در دوره "حداکثر گرمایی پالئوسن- ائوسن" میزیستهاند ارتباط میان گرمایش جهانی و اندازه متوسط پستانداران را پیدا کردند و نشان دادند که با افزایش دما در دورههای گرمای جهانی ابعاد بدن پستانداران کاهش یافته است.
این محققان در این خصوص توضیح دادند: "اندازه بدن این اسبها به ابعاد یک سگ رسید. نکته شگفت انگیز در اینجاست که پس از کاهش مجدد دما بدن آنها مجدداً بزرگ شد."
دانشمندان اسب اولیهای با عنوان "سیفریپوس" را مورد بررسی قرار دادند که در دوره "حداکثر گرمایی پالئوسن- ائوسن" در آمریکای شمالی میزیسته است.
در این دوره که 175 هزار سال به طول انجامید تمرکز بالای دی اکسید کربن در اتمسفر و در اقیانوسها سبب افزایش دمای متوسط جهانی بین 6 تا 12 درجه سانتیگراد شد.
مقایسه اسبهای امروزی با اسبهایی که در دوره گرمای جهانی 50 میلیون سال قبل می زیسته است
دیرینه شناسان آمریکایی با بررسی اندازه و ایزوتوپهای فسیلهایی که در سایت دیرینه شناختی Wyoming کشف شدهاند تکامل "سیفریپوس" ردیابی و کشف کردند که این حیوان در مسیر تکامل خود از یک حیوان 5.4 کیلوگرمی به یک حیوان در حدود 3.8 کیلویی (در ابعاد یک گربه خانگی) تبدیل شده و سپس در طول 45 هزار سال بعد از آن تا حدود 6.8 کیلوگرم بزرگ شده است.
اندازه این اسب اولیه تا پایان دروه گرمای جهانی در حدود 30 درصد کاهش یافته است.
دانشمندان این فرضیه را کشف کردند که افزایش دما و یا تمرکز بالای دی اکسید کربن سبب بروز پدیده "کوتولگی" (نانیسم) در پستانداران این دوره شده است.
دیرینه شناسان نگرانند که به سبب گرمای جهانی جدید، این رویداد در حیواناتی که ظرف دو قرن آینده به وجود میآیند نیز رخ دهد.
تغییرات آب و هوایی ناشی از افزایش انتشار دی اکسید کربن تا سال 2100 میتوانند اکوسیستم زمین را تغییر دهد. در این راستا، طرحهای مختلفی به ویژه استفاده از دوچرخه و خودروهای برقی ارائه شدهاند که میتوانند تا سال 2050 تولید دی اکسیدکربن را 60 درصد کاهش دهند.
به گزارش مهر، یکی از راههای تغییرات اقلیمی و آب و هوایی، افزایش انتشار گازهای گلخانه یو به ویژه دی اکسید کربن است که میتواند از راههای مختلفی به ویژه استفاده از خودروهای دارای موتورهای سوخت فسیلی افزایش یابد.
تحقیقات مرکز تحلیل اطلاعات دی اکسیدکربن وزارت انرژی آمریکا نشان میدهد که در سال 2010 یک رکورد بالا در انتشار دی اکسید کربن ناشی از سوختهای فسیلی، اشتعال و تولید سیمان به ثبت رسیده است.
برپایه این اطلاعات، در سطح جهانی 9.139 تراگرم کربن اکسیده از این منابع منتشر شده است. یک تراگرم برابر با یک میلیون تن است.
این کربن اکسیده با افزوده شدن حجم وسیعی از مولکولهای اکسیژن به دی اکسید کربن تبدیل و در نتیجه بیش از 33.5 میلیارد تن دی اکسید کربن وارد اتمسفر شده است.
تازهترین اطلاعات لابراتوار Jet Propulsioناسا که در مجله علمی تغییر اقلیم منتشر شده است، حکایت از آن دارند که تغییرات آب و هوایی تا سال 2100 حداقل نیمی از مناطق زمین با پوشش گیاهی را تغییر خواهند داد و 40 درصد از اکوسیستم را به شکل دیگری تبدیل می کنند. برای مثال، جنگل گیاهان پهن برگ به توندرا و علفزارها به بیابان تغییر شکل میدهند.
این محققان مدلی را مورد بررسی قرار دادند که توضیح می دهد چه گیاهانی با چه نوع اقلیمی سازگار می شوند. به این ترتیب توانستند تغییرات دما و بارش را در دهه های آینده پیش بینی کنند.
حاصل این پیش بینیها نقشهای از مناطق حساس سیاره زمین است که نشان میدهد تقریباً 30 درصد از پوشش گیاهی تمام نواحی دنیا دستخوش تغییر میشوند و به خصوص نیمکره شمالی با تغییرات اکوسیستمی ریشهایتری مواجه خواهد شد.
جان برگنگرن، یکی از مولفان این تحقیق توضیح داد: این بررسیها روش جدیدی از نگاه به تغییرات اقلیمی را شرح میدهند. هرچند هشدارهای مربوط به ذوب یخها و افزایش سطح دریا مهم هستند اما نتایجی که این تغییرات بر روی اکوسیستم میگذارند مهمترند.
نتایج تحقیقات دیگری که توسط محققان دانشگاه میدسوئد انجام و در مجله Landscape منتشر شد، نمونه دیگری از آنچه که میتواند در اثر تغییرات آب و هوایی رخ دهد را نشان میدهد.
این محققان در بعضی از مناطق کوهستانی در سوئد که زمانی پوشیده از یخ بودند اما اکنون ذوب شدهاند، فسیلهایی از درخت فان و درخت کاج را یافتند که 4 هزار و 400 سال قدمت دارند.
لیزا اوبرگ، سرپرست این تیم تحقیقاتی اظهار داشت: در آن عصر، دما در حدود 3.5 درجه بالاتر از حال حاضر بود. شرایطی که میتواند در آیندهای نزدیک تکرار شود.
اتحادیه اروپا هدف جدیدی را پیش بینی کرده است که براساس آن اگر تمام شهروندان در فضاهای شهری به جای استفاده وسایط حمل و نقل عمومی از دوچرخه استفاده کنند میتوان تا سال 2050 در حدود 60 درصد دی اکسید کربن کمتری تولید کرد.
این آمار که در گزارش فدراسیون دوچرخه سواران اروپا ارائه شده است نشان میدهد که چگونه انتشار آلایایندههای تولید شده از وسایط حمل و نقل عمومی در سالهای اخیر 36 درصد افزایش یافتهاند.
به گفته این محققان، اگر هر شهروند به جای استفاده از خودروی شخصی یا اتوبوس حداقل 5 کیلومتر در روز از دوچرخه استفاده کند، بین 33 تا 72 میلیون تن دی اکسید کربن صرفه جویی میشود.
بنویت بلوندل، محقق فدراسیون دوچرخه سواران اروپا در این باره توضیح داد: متقاعد کردن مردم به استفاده از دوچرخه نسبت به ترغیب مردم در استفاده از خودروی برقی سادهتر و اقتصادیتر است، بدین دلیل که خرید یک دوچرخه از دیدگاه اقتصادی مناسبتر از یک خودروی برقی است.
این تحقیق با ذکر مطالعات موردی، دانمارک و هلندرا مثال زده است. براین اساس، در کپنهاگ، پایتخت دانمارک، 36 درصد از مردم (بیش از 180 هزار نفر) برای رسیدن به محل کار یا مدرسه از دوچرخه استفاده میکنند و پیش بینی میشود که این رقم تا سال 2015 به 50 درصد برسد.
کوهل میسپلون، مولف این تحقیق در این خصوص گفت: همچنین نباید هلندیها را فراموش کنیم. چون مردم این کشور نیز دوچرخه سواران مشتاقی هستند.
درحقیقت، آمستردام به خاطر 400 کیلومتر پیست دوچرخه سواری خود شهرت جهانی دارد. همچنین میتوان گفت که دوچرخه در شهر سو از یک محبوبیت طبیعی برخوردار است.
شهرداری این شهر به خاطر ترویج استفاده از دوچرخه، برنامهای را برای محو خودروهای دارای موتورهای با سوخت فسیلی تا سال 2050 ارائه کرده است.
در این راستا، 9 میلیون یورو برای سال آینده برای خرید خودروهای برقی شرکتی اختصاص یافته و پیش بینی شده است که تا سال 2013 ستونهای کوچکی برای شارژ بیش از هزار خودروی برقی در تمام شهر نصب شوند.
برپایه تازهترین آمارها شهروندان چینی رتبه نخست را در مالکیت دوچرخه در سطح جهانی دارند و پس از آنها مردم کشورهای آمریکا ژاپن آلمان هند و ایتالیا قرار گرفتهاند.
این درحالی است که برپایه این اطلاعات، اگرچه 30 میلیون نفر از ایتالیاییها مالک دوچرخه هستند اما آن را در گاراژ نگه میدارند و تنها در آخر هفتهها و یا برای گردش در پارکهای عمومی مورد استفاده قرار میدهند.
درحالی که برای رساندن کودکان به مدرسه و یا رفتن به خرید روزانه، خودروی شخصی همچنان گزینه اول آنها است. به طوریکه این کشور از نظر نسبت تراکم خودرو به جمعیت یکی از رتبههای اول در دنیا را به دست آورده است که برابر با 600 خودرو در هزار نفر (متوسط اروپا 463 خودرو در هزار نفر) است.
یکی از دلایل بی علاقگی نسبت به استفاده از دوچرخه در مصارف غیر سرگرمی، عدم برخورداری از زیرساختهای موجود است. به طوریکه در این کشور پیستهای دوچرخه سواری یا وجود ندارند و یا از شرایط مناسبی برخوردار نیستند.
هرچند در فاصله زمانی سالهای 2000 تا 2010 مسافت پیستهای دوچرخه سواری در این کشور سه برابر شده است باوجود این، جابجایی شهری با دوچرخه در مدت این دهه بدون تغییر و بر روی 3.8 درصد باقی مانده است.
در اروپا امسال نسبت به سال گذشته فروش خودروهای برقی رشد بالایی را به ثبت رسانده است. در این میان، آلمان کشوری است که بیشترین تعداد خریداران این نوع خودروها را به خود اختصاص داده است.
در این کشور در مدت 6 ماه گذشته علیرغم ارائه تسهیلات تنها 380 یورو، هزار و 20 خودروی از این نوع خریداری شدهاند.
نقطه مقابل آلمان، کشور دانمارک قرار دارد که باوجود تسهیلات بالاتر، تنها 283 مدل خودروی برقی در این دوره به فروش رفتهاند.
در ایتالیا که دارای پایینترین رقم تسهیلات است تنها 103 خودروی برقی در سال 2011 ثبت شدهاند. به طوریکه خودروهای برقی تنها 0.01 درصد از مجموع بازار خودروی کشور چکمهای را به خود اختصاص دادهاند.
يكي از قديميترين سندهاي استفاده از انرژي باد، به ايران باستان برميگردد اما اكنون كمتر از پنج درصد اين انرژي در كشور ما براي توليد برق استفاده ميشود.
هنوز هم آثار نياكان ما كه با استفاده از نيروي باد، دلو يا چرخ چاه را به گردش درآورده و از چاهها، آب را به سطح مزارع ميرساندند، در جاي جاي كشور باقي است، اما خيلي وقت است كه استفاده از اين نوع انرژي به دست فراموشي سپرده شده است.
اين درحالي است كه باد در مزارع بادي كشورهاي مختلف جهان برق فراواني توليد ميكند. از جمله دلايل تمايل كشورها براي افزايش ظرفيت توليد برق بادي، مزاياي بسيار زياد اين روش توليد انرژي است چراكه انرژي باد فراوان، تجديدپذير و پاك است و در همه جاي دنيا وجود دارد.
همچنين در مقايسه با استفاده از انرژي سوختهاي فسيلي تقريبا هيچ گاز گلخانهاي منتشر نميكند. همين دلايل كافي است تا كشورهاي دنيا درصدد باشند برق خود را از انرژي پايان ناپذير باد تامين كنند.
متاسفانه در اين گردونه رقابت، ايران از بسياري كشورها عقب است. سال 2010 چين و آمريكا رتبههاي نخست و دوم دنيا را داشتند.
كشور ما هم توانايي و ظرفيت براي توليد حداقل يكچهارم برق مصرفي خود از اين طريق را دارد، اما با توليد تنها 100 مگاوات در رتبه سي و نهم جهان قرار دارد.
به گفته رييس مركز فناوريهاي كلان معاونت علمي و فناوري نهاد رياست جمهوري، ايران بيش از 10 هزار مگاوات ظرفيت موثر توليد الكتريسيته از انرژي باد را دارد.
غلامحسين رحيمي تاكيد ميكند اگر اراده، سرمايه و امكانات مالي به حد كافي موجود باشد، بخش خصوصي بهجد در اين مسير گام بردارد و بانكها نيز به لحاظ تامين منابع با سرمايهگذاران همكاري داشته باشند، بهطور قطع ميتوان در نصب نيروگاههاي بادي و توليد برق به جايگاه مطلوبي از نظر استانداردهاي بينالمللي دست يافت.
به اعتقاد بسياري از كارشناسان، ظرفيت كافي در كشور براي كاربردي كردن انرژيهاي نو از جمله باد و آفتاب وجود دارد، اما هنوز بستر مناسب اجرايي اين كار فراهم نشده است.
كنار گذاشتن بوميگرايي، جذب متخصصان، همكاري نزديك مسوولان محلي با سرمايهگذاران، همكاري بانكها و انجام مطالعات توسط دانشگاههاي نواحي مختلف ميتواند بستر لازم را براي استفاده از انرژيهاي نو فراهم كند.
در صورت فراهم شدن چنين ظرفيتهايي ميتوانيم اميدوار باشيم از بادهاي 120 روزه سيستان در زابل، زهك و هيرمند تا بادهاي پيوسته مناطقي همچون منجيل و بينالود را براحتي و به عنوان منابع انرژي فناناپذير بهكار گيريم.
منبع:جام جم آنلاین
توفانها و تندبادهاي دريايي از جمله مقولههاي مهمي به شمار ميآيند كه در چند دهه گذشته و همزمان با گسترش صنايع و به دنبال آن بر هم خوردن هر چه بيشتر تعادل حاكم بر محيط زيست زمين، پرخروشتر از هر زمان ديگري شدهاند.
اين پديدههاي جوي كه به عقيده برخي كارشناسان اين روزها ديگر نبايد به آنها به عنوان پديدههايي كاملا طبيعي نگاه كرد، ارتباطي تنگاتنگ با يك سري فجايع طبيعي دارند كه شايد تا امروز هيچ كس حتي تصور آن را نيز نميكرده است.
براساس تازهترين مطالعات گروهي از دانشمندان دانشگاه ميامي ارتباط مستقيمي ميان زمينلرزهها با توفانها و تندبادهاي دريايي در مناطق حارهاي وجود دارد. آنها دريافتهاند كه توفانها و تندبادهاي دريايي نقش اساسي در وقوع زمينلرزهها دارند.
آنها براي اثبات ادعاي اخير خود به زمينلرزههاي سال 2010 هائيتي و تايوان اشاره ميكنند و آنها را نتيجه توفان هاي مخرب دريايي عنوان ميكنند. در چند دهه اخير وزش توفانهاي مخرب حارهاي شدت بيشتري يافته و اين مسأله دانشمندان را نگران كرده است.
مطالعات اين دانشمندان نشان ميدهد بارشهاي شديد باراني كه در چند دهه اخير شدت بيشتري پيدا كردهاند، يكي از عوامل اصلي وقوع زمينلرزههاي شديد در مناطق اطراف كمربند حارهاي زمين به شمار ميآيند. همزمان و پس از بارشهاي شديد و بيوقفه فرآيندي موسوم به رانش زمين روي ميدهد.
گذشته از آن به دليل سست شدن لايههاي خاك، فرسايش خاك نيز كاملا بديهي خواهد بود. در علم زمين شناسي فرآيند سست شدن زمين يكي از مهمترين عوامل تشديد قدرت زمينلرزهها به شمار ميآيد و اين همان چيزي است كه در خلال بارشهاي شديد روي ميدهد.
به اين ترتيب، مواد و تركيبات مختلفي در پوسته خارجي زمين جابهجا ميشوند. دانشمندان دانشگاه ميامي به اين نتيجه رسيدهاند كه چنين شرايطي مقدمات لازم براي شكلگيري زمينلرزه و حركت لايههاي سطحي زمين در گسلها را فراهم ميكنند.
به عقيده آنها، زماني كه فشار كمتري بر گسلها وارد ميشود (اين كاهش فشار در نتيجه فرسايش خاك و رانش زمين صورت ميگيرد) احتمال وقوع زمينلرزهها به مراتب بيشتر نيز ميشود.
دانشمندان براي اينكه به نتايج مطمئن و نسبتا قطعي دست پيدا كنند، دادههاي مربوط به زمينلرزههاي شديد تايوان و هائيتي را مورد بررسي قرار دادند.
آنها در ادامه متوجه برخي اشتراكات ميان اين زمينلرزههاي بزرگ شدند. اين زمينلرزهها طي يك بازه زماني چهار ساله و به دنبال فصلي از بارشهاي شديد و بيوقفه حارهاي روي دادند البته دستاوردهاي اين بررسي صرفا به چند سال اخير معطوف نبوده است به طوري كه دانشمندان نمونههاي ديگري از زمينلرزههاي مرتبط با بارشهاي شديد ناشي از توفانهاي حارهاي در يك قرن اخير به دست آوردهاند.
از جمله آنها ميتوان به توفان مخرب «موراكوت» در سال 2009 اشاره كرد كه تايوان را درنورديد. در همان سال و به دنبال وزش اين توفان، زمينلرزه قدرتمندي با شدت 6.2 ريشتر بخشهايي از اين كشور را به لرزه درآورد.
يك سال بعد زمينلرزهاي به شدت 6.4 ريشتر بار ديگر در اين كشور روي داد. همچنين دانشمندان متوجه توفان «هرب» در سال 1996 شدند كه دو سال پس از آن، زمينلرزه 6.2 ريشتري به وقوع پيوست و يك سال بعد نيز زمينلرزه به مراتب قدرتمندتري با شدت 7.6 ريشتر به وقوع پيوست.
توفان «فلوسي» در سال 1969 و زمينلرزه 6.2 ريشتري سال 1972 مثال ديگري در اين زمينه است و البته جديدترين آنها مربوط به هائيتي و زمينلرزه مخرب 7 ريشتري سال 2010 اين كشور ميشود كه تنها يك سال و نيم پس از چند توفان مخرب حارهاي به وقوع پيوست.
دانشمنداني كه اين پروژه را براي ماههاي طولاني زير نظر داشتهاند، ميگويند زمينلرزهها را ميتوان يكي از پيامدهاي احتمالي توفانهاي قدرتمند حارهاي دانست. در حقيقت با وزش اين توفانها و آغاز فرآيند بارشهاي بيوقفه زمينه لازم براي وقوع زمينلرزههاي قدرتمند در همان مناطق هموار ميشود.
آنچه اين دانشمندان انجام دادهاند، تنها تلاش علمي در نوع خود به شمار نميآيد. سال 2009 نتايج مطالعه مشابهي در نشريه نيچر به چاپ رسيد كه حاكي از وجود ارتباطي تنگاتنگ ميان توفانهاي مخرب تايوان و زمينلرزههاي آهسته اين كشور است.
به عقيده محققاني كه آن پروژه را دنبال كرده بودند، در تايوان كه معمولا توفانهايي از اين دست ميوزد زمين لرزههايي نيز به وقوع ميپيوندند كه به جاي آزادسازي مقادير عظيمي از انرژي در يك بازه زماني چند ثانيهاي، در طول چند ساعت يا حتي چند روز روي ميدهند و از اين رو به آنها زمينلرزههاي آهسته گفته ميشود.
هر دوي اين مطالعات به نظريه جالب توجهي گره خوردهاند كه hydroseismicity عنوان ميشود. اين نظريه نخستين بار سال 1987 مطرح شد كه براساس آن، ارتباطي ميان متغيرهاي محلي مربوط به بارشها و فعاليتهاي درون زميني وجود دارد.
محققاني كه از اين نظريه دفاع ميكنند معتقدند ميتوان از آن به عنوان ابزاري مناسب براي كسب آمادگيهاي اوليه در رويارويي با زمينلرزههاي مخرب استفاده كرد. در حقيقت آنها بر اين باورند كه اين نظريه ابزاري سودمند در بهبود نتايج پيشبينيهاي محيطي است.
دانشمندان دانشگاه ميامي تاكنون وجود ارتباط ميان توفانهاي مخرب و بارشهاي حارهاي با زمينلرزهها را در دو منطقه هائيتي و تايوان مورد بررسي قرار دادهاند، اما آنها اين پرسش را مطرح ميكنند كه آيا چنين ارتباطي در ساير مناطق زمين كه پذيراي توفانهاي حارهاي هستند، ديده ميشود؟ آنها براي يافتن پاسخي مناسب براي اين پرسش در نظر دارند كه بررسيهاي خود را در مناطق ديگري همچون ژاپن و فيليپين كه در طول سال زمينلرزههاي متعددي را در خود ميبينند، دنبال كنند.
ژاپن ازجمله زلزلهخيزترين مناطق جهان به شمار ميآيد و از آنجاكه فاصله چندان زيادي نيز با مناطق حارهاي ندارد، گزينهاي مناسب براي دانشمندان اين پروژه به شمار ميآيد.
با توجه به آنچه دانشمندان درخصوص آينده زمين و افزايش اقدامات مخرب انساني مطرح ميكنند، از هماكنون ميتوان نسبت به افزايش شمار زمينلرزههاي مرتبط با توفانهاي حارهاي و بارشهاي بيوقفه ابراز نگراني كرد.
افزايش سطح آب اقيانوسها از يك سو و برهم خوردن تعادل جوي حاكم بر بسياري از مناطق زمين زمينهساز قدرتمندتر شدن توفانهاي مخربي است كه حوزه ساحلي بسياري از كشورهاي واقع در مناطق حارهاي را تهديد ميكند.
به گفته دانشمندان در صورتي كه اين فرآيند ادامه داشته باشد، وقوع زمينلرزههاي مخرب نيز دور از ذهن نخواهد بود. از اين رو ميتوان اين نتيجهگيري احتمالي را نيز مدنظر قرار داد كه بشر امروز در وقوع برخي زمينلرزههاي مخرب در مناطق حارهاي تأثيرگذار است.
منبع: Gizmag
مترجم: مهدي پيرگزي
دانشمندان ناسا اعلام کردند متوسط حرارت جهانی در سال گذشته نشان می دهد،2011 نهمین سال گرمی بوده که از 1880 تاکنون اطلاعات آن به ثبت رسیده است.
محققان مرکز «گاد دارد» ناسا اعلام کردند میانگین حرارت جهانی سطحی در سال 2011 برابر 0.92 درجه فارنهایت بوده است، درجه ای که نسبت به حرارت اواسط قرن بیستم بالاتر است. این مرکز ثبت اطلاعات حرارت زمین را از سال 1880 آغاز کرده است.
به گفته این محققان 11 سال اول قرن جدید نسبت به اواخر قرن بیستم از حرارت بالاتری برخوردار بوده و تنها سالی که در قرن بیستم در میان 10 سال گرمتر جهان قرار گرفته سال 1998 است.
این در حالی است که بالا رفتن حرارت جهانی با تاثیرات سرمای ناشی از الگوی حرارتی اقیانوسی «لانینا» و کاهش فعالیت های خورشیدی طی سال های گذشته همراه بوده است.
در گزارش ناسا آمده است حرارت بالای کنونی به واسطه تمرکز بالای گازهای گلخانه ای در اتمسفر زمین تثبیت شده است. دی اکسید کربن، اصلی ترین این گازهای گلخانه ای به واسطه فعالیت های مختلف انسانی تولید می شوند.
میزان کنونی دی اکسید کربن در اتمسفر زمین 390 بخش در میلیون است که نسبت به 285 بخش در میلیون سال 1880 و 315 بخش در میلیون سال 1960 حجمی قابل توجه است.
منبع:مهر
آنها در مسير بازگشت و در حالي كه نتيجه كار خود را با هيجان و اشتياق نظاره ميكردند، از مشاهده برفي كه از دل ابرهاي بارور شده به پايين سر ميخورد، در پوست خود نميگنجيدند. هر چند غوطه خوردن در ميان انبوهي از كريستالهاي درخشان برف نفس آدم را بند ميآورد، ولي واقعيت هيجانانگيزتر، خلق نخستين بوران دستساز بشر در دنيا بود.
راه يافتن اين فناوري جديد به زندگي بشر هر چند دورنماي زيبا و نويدبخشي را حكايت ميكرد، اما در عين حال آنقدر فوقالعاده به نظر ميرسيد كه جايگاهي در مرتبه دستاوردهاي استثنايي دانش بشري نظير كشف ديناميت و شكافت هستهاي و صد البته تقدير تاريخي آنها پيدا كند. در واقع بعد از آزمايش موفق باروري ابرها با پاشيدن يخ خشك بر آنها، اين باور و احساس متولد شد كه نوع بشر بالاخره ميتواند افسار كنترل و هدايت آب و هوا، يكي از سركشترين متغيرهاي سياره زمين را به دست گيرد. يك دهه پس از خاكستر شدن آتش جنگ جهاني دوم و همچنان كه تنشهاي جنگ سرد بيشتر ميشد و تب رقابت بر سر به نام زدن و تصاحب مرزهاي علم و فناوري بين طرفين بالا ميگرفت، ايالات متحده آمريكا به موضوع كنترل اوضاع جوي به عنوان سلاحي نيرومند نگاه ميكرد كه ميتوانست از سلاح اتمي هم ويران كنندهتر باشد.
جنگ سرد و گرم شدن بازار آب و هوا
در تابستان 1332 ايالات متحده با تشكيل كميتهاي در سطح هيأت مشورتي رياست جمهوري در موضوع كنترل اوضاع جوي، نخستين گام در جهت به خدمت گرفتن قدرتي كه آنها را ناظم آب و هواي زمين ميساخت، برداشت. اين كارگروه طبق اهداف تعريف شده بايد ميزان كارايي و اثربخشي شيوههاي اصلاح و تعديل آب و هوا را مشخص كرده و ضمنا محدوده عمل و دخالت دولت در چنين فعاليتهايي را نيز تعيين كنند.
خيلي زود و با شروع فعاليتهاي مختلف تحقيقاتي و تبليغاتي هر دو كشور آمريكا و شوروي در زمينه كنترل اوضاع جوي، رقابت داغي از ايدهپردازي دانشمندان هر دو طرف در گرفت، به نحوي كه در همان سالهاي مياني دهه 1950(30 خورشيدي) پاي بحث و گفتوگوهاي علني و آزادانه آن در رسانهها باز شد. بستههاي پيشنهادي مختلفي از سوي دانشمندان در اين بحث و مناظرهها ارائه ميشد كه ضمن تحريك و كنجكاوي طرف مقابل نسبت به دامنه نفوذ و قدرت ديگري، جنبه تبليغاتي و بازار گرمي عمومي نيز داشتند. از جمله متدهاي روياپردازانه و آرماني دانشمندان درباره راهكارهاي كنترل آب و هوا در آن سالها ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
استفاده از رنگدانههاي رنگي در كلاهكهاي يخهاي قطبي به منظور ذوب كردن يخ آن نواحي و به راه انداختن سيلابهاي ويران كننده، آزاد سازي مقادير عظيمي از گرد و غبار به ميان استراتوسفر براي افزايش نزولات جوي، احداث سدي مشتمل بر هزاران پمپ خيلي قوي در ناحيه تنگه برينگ (باريكه آبي كه حد فاصل آلاسكا و سيبري شرقي محسوب ميشود) براي بازهدايت آبهاي اقيانوس آرام، اين طرح به لحاظ نظري و روي كاغذ موجب افزايش دما در شهرهايي نظير نيويورك و لندن ميشد در حالي كه مهندس روسي آن معتقد بود به فرونشاندن سرماي شديد نيمكره شمالي خواهد انجاميد.
مقايسه آب و هوا با بمب اتم
در زمستان 1329 و در حالي كه جهان هنوز مرعوب و مبهوت پرده آخر نمايش جنگ دوم و نمايش هولانگيز شكافتن اتم بر سر ژاپنيها بود، پرونده كنترل اوضاع جوي براي گرفتن مجوز ورود به جرگه سلاحهاي راهبردي بخت بيشتري پيدا ميكند.
در آن تاريخ مقالهاي در باب دستيابي به قدرت ويرانگر در صورت توانايي كنترل آب و هوا منتشر ميشود كه نقل قولهايش از زبان دكتر لنگمير ـ برنده جايزه نوبل و پيشگام بارانسازي و چهره معروف علمي آن روزها ـ هيزم آتش مسابقه تسليحاتي جنگ سرد را دو چندان ميكند. اين دانشمند خاطر نشان ساخته بود: «بارانسازي يا كنترل آب و هوا ميتواند سلاحي به قدرتمندي بمب اتم باشد. همانطور كه دولت در مورد انرژي اتمي رفتار كرد، در مورد كنترل آب و هوا نيز بايد فرصت را مغتنم شمرده و دانش و قدرت آن را به چنگ خود درآورد.» اشاره لنگمير به زماني است كه آلبرت اينشتين در سال 1318 قدرت بالقوه سلاحي با فناوري شكافت اتمي را براي روزولت فاش كرد و توجه به آن موضوع به توليد نخستين بمب هستهاي دنيا منجر شد.
در آن زمان لنگمير از اعداد و ارقامي سخن ميگفت كه بالطبع جاي هيچگونه بحث و تعللي را براي طرفين جنگ سرد جايز نميشمرد؛ چرا كه بر حسب ميزان انرژي آزاد شده، تأثير 30 ميليگرم يديد نقره تحت شرايط بهينه با تأثير و انرژي آزادشده يك بمب اتمي برابري ميكند. يديد نقره همان تركيب نام آشنايي بود كه در فرآيند باران سازي كاربرد داشت.
از ترنادوكشي تا تغيير فصول، از تخيل تا واقعيت
اوايل دهه 30 خورشيدي كميته كنترل آب و هواي آمريكا به شكل گستردهاي ميان روزنامهها و نشريات پر خواننده كشور به نقل مطالبي ميپرداخت كه پيرامون چند و چون بهرهمندي ايالات متحده از حربه كنترل اوضاع جوي و منافع ملي و برتريهاي ممكن و احتمالي دستيابي به چنين قدرتي دور ميزد.
در همين رابطه، طرح روي جلد شماره 7 خرداد 1333 نشريه معروف كولير مردي را نشان ميداد كه سامانهاي مشتمل بر تعدادي اهرم و كليد را به كار گرفته و به معناي واقعي كلمه در حال رقم زدن تغيير فصول است. نكته جالبي در همان مقاله آمده بود كه بيان ميكرد: «در زمانهاي كه عصر سلاحهاي اتمي و پروازهاي مافوق صوت است، آرزو و مقصودي باقي نميماند كه ظرف 50 سال دوم قرن بيستم جامه عمل به خود نگيرد.»
سناريوي يك سامانه كنترل آب و هوايي در آن زمان كه انصافا چيزي از جاذبه و هيجان فيلمهاي علمي ـ تخيلي و برخورد با نيروهاي شر كم نداشت، از اين قرار بود كه يك ايستگاه هواشناسي ايالتي روي صفحه رادارش تشكيل ابري تهديدآميز را تشخيص ميدهد كه به سمت شهر يا فلان ناحيه در حركت است. ريخت و ظاهر ابر مشاهده شده از ترنادويي (گردباد شديد) خبر ميدهد كه احتمالا در حال قوت گرفتن و گسترش بيشتر است، بنابراين پيام هشداري فوري به قرارگاه مركزي هواشناسي ارسال ميشود و ستاد فرماندهي نيز دستور از هم پاشاندن ابر مزبور را براي يگان هوايي صادر ميكند و كمتر از يك ساعت پس از رؤيت اوليه ترنادو، مركز عمليات پيامي به اين مضمون از هواپيما دريافت ميكند كه: «مأموريت انجام شد. يورش توفان درهم شكسته شد. بدون تلفات جاني و بدون خسارت اموال.»
بهرغم گذشت 70 سال از انتشار آن گزارش خواندني و فارغ از اهدافي كه دنبال ميكرد، ذكري از پايان ماجرا و دورنمايي كه از رابطه آينده علم و انسان بازگو ميكند، خالي از لطف نيست. آنجا كه نوشته: «اين انهدام فرضي يك گردباد در بدو شكلگيري شايد امروز خيالي و خارقالعاده به نظر برسد، اما ظرف 40 سال آينده ميتواند به واقعيت بدل شود.» در آن زمان تصور براين بود كه با توسعه دانش هواشناسي ميتوان به راههايي براي قلع و قمع گردبادها و تندبادهاي تازه شكل گرفته دست يافت و فراتر از آن ميتوان با تسلط بر كل آب و هواي زمين، دشمن را در آن سوي سياره، زمينگير كرد. شايد به راستي اگر پژوهش در حوزه هواشناسي از پشتوانه مالي شايسته و در خور جايگاهش برخوردار شود، بالاخره بتوان كنترل اوضاع آب و هوايي را در دست گرفت.
وقتي ابر و باد براي تباهي بسيج ميشوند
در كنار چهره زيبا و نويدبخشي كه از توانايي كنترل متغيرهاي آب و هوايي و جلوگيري از فجايع طبيعي ميتوان ديد، سايه دشمني و جنگ سرد در آن زمان آنقدر سنگين بود كه براي هر دستاورد علمي، كاربردي ويرانگر و نظامي انتظار ميرفت و در اين ميان قلم ژورناليستها مجال خوبي براي ذكر قدرت و اهميت چنين سلاح راهبردي ويرانگري محسوب ميشد. در تابستان سال 1333 مقالهاي به قلم گزارشگر علمي آسوشيتدپرس منتشر ميشود و در بيان علت مزيت و برتري راهبردي منحصربهفردي كه در سايه به دست گرفتن كنترل اوضاع جوي نصيب ايالات متحده خواهد شد، وي چنين مينويسد: «به لطف برخورداري از سلاح كنترل آب و هوا در آينده امكان آن فراهم خواهد شد كه با بارورسازي ابرهايي كه به سمت اتحاد شوروي حركت ميكنند، بارانهاي سيلآسايي بر فراز روسيه ببارد يا اگر نتيجه عكس آن مورد نظر باشد، امكانش وجود خواهد داشت كه خشكساليهاي ويرانگري را ايجاد كرد و محصولات كشاورزي را از طريق بارور سازي بيش از حد همان ابرها به كلي خشكاند و از صفحه روزگار محو كرد.» البته از شما چه پنهان كه در شرح پر آب و تاب اين كارزار آب و هوايي نكته ظريفي از قلم افتاده بود. در نبرد اعزام لشكر ابرهاي ويرانگر، روسها فرصت جبران و انتقامگيري كمتري پيدا ميكنند، چون بيشتر حركت آب و هوا از سمت غرب به شرق است.
ابر و باد مقابل مه و خورشيد و فلك كم ميآورند
با توجه به آغاز فعاليتهاي آژانس فضايي آمريكاـ ناساـ در همان دهه كه از چرخش معني دار اين كشور به سمت فضا و تسخير قلمروهاي دور حكايت داشت، فروكش كردن تب كنترل آب و هوا نيز دور از انتظار نبود. در سال 1337 دكتر ادوارد تلر ـ پدر بمب هيدروژني ـ در مقابل كميسيون فرعي سنا اعتراف كرد اطمينان و اعتقادش براي موفقيت برنامه سفر انسان به ماه بيشتر از امكان به چنگ آوردن قدرت تغيير آب و هواست، ولي تحقق مورد دوم را هم محتمل ميداند و چنانچه اتحاد شوروي ظرف 5 سال به آن دست يابد يا تا 50 سال ديگر هم ناكام بماند، برايش جاي تعجبي نخواهد داشت.
با اين وصف، كميته مشورتي كنترل آب و هواي آمريكا جا خالي نكرد، همان سال طي مقالهاي هشدار داد چنانچه كشور دشمني، مسأله كنترل آب و هوا را حل كرده و بتواند قبل از ما در جايگاه كنترل گسترده و فراگير الگوهاي آب و هوايي ظاهر شود، عواقب آن ميتواند از جنگ هستهاي هم فاجعه بارتر بشود.
البته در كنار اقداماتي كه درخصوص كنترل آب و هوا و سوءاستفاده از آن به عنوان جنگافزار مطرح ميشد، اين جريان با انتقادات و بدبينيهايي نيز مواجه بود كه مشخصا در گزارش سال 1343 شوراي ملي تحقيقات آمريكا بازتاب يافت. شوراي تحقيقات نتيجهگيري كرده بود كه ورود به برنامههاي عملياتي تغيير و اصلاح مدلهاي آب و هوايي اقدامي نابهنگام و بيموقع است. اول از همه بايد مسائل بنيادي بسياري حل و فصل شوند. گزارش تحقيق و پژوهش شورا نشان ميدهد تحقيق و رسيدگي بردبارانه و طولاني فرآيندهاي جوي كه با مطالعه و شناسايي كاربردهاي فني و تخصصي همراهي شود، نهايتا ميتواند به تغيير و تعديل مدلهاي آب و هوايي سودمند و موثر بينجامد؛ ولي تاكيد مصرانه شورا بر اين است كه مقياس زماني مورد نياز براي موفقيت در اين عرصه احتمالا بازهاي چند دههاي خواهد بود.
آب و هوا و دوره چرخشهاي گرمايي و سرمايي يا خشكسالي و تر سالي به قدري خارج از حوزه درك زماني بشر است و آنقدر پيچيدگي دارد كه مطمئنا و در صورت دست زدن به تركيب فعلي آن، عواقبش گريبان سرزمين صاحب اين قدرت را نيز خواهد گرفت.
بشر بايد يك بار براي هميشه باور كند كه فقط يك زمين براي زندگي وجود دارد و دست از بازي هاي كودكانه و جنگ و دشمني بر دارد .مثال سوداي بشر براي كشف رموز هستي و دست يافتن به قدرت نهفته در آنها كه عمدتا به طمع سلطه بر همه چيز و همهكس صورت ميگيرد، مثال چشم تنگ دنيا دوست و خاك گور است و اين حكايت همچنان باقي است.
Smithsoonian / مترجم :مهريار ميرنيا
آسمان منطقه بیرمنگام در آلابامای آمریکا در بامداد روز 16 دسامبر توسط امواج سونامی بزرگی در نوردیده شد.
به گزارش مهر، ساکنان شگفت زده آلاباما از این پدیده آسمانی عکسهای متعددی ثبت کرده و به مرکز هواشناسی منطقه خود ارسال کردند تا منشاء شکل گیری این سونامی در میان ابرها را دریابند.
به گفته متخصصان هواشناسی، این ابرها نمونه هایی اولیه از امواج مشهور به امواج کلوین-هلمولتز هستند که چه در آسمان به وجود بیایند و چه در دریا، تشکیل آنها تحت تاثیر حرکت سریع لایه ای از یک جریان سریع بر روی لایهای کندتر و ضخیمتر قرار دارد.

برای مثال امواج آبی زمانی شکل می گیرند که لایهای از یک جریان سریع بر روی لایهای کند و زیرین جاری شود. زمانی که تفاوت میان سرعت آب و باد تا نقطه ای معین افزایش پیدا میکند، امواج میشکنند، قله آنها به سمت پایین فروریخته و شکل امواج کلوین هلمولتز را به خود میگیرند.
بر اساس گزارش دیسکاوری، متخصصان هواشناسی معتقدند این پدیده در ارتفاعات آسمان بر روی ابرها نیز رخ میدهد. در تصاویر به ثبت رسیده احتمالا وجود لایهای سرد از هوا در نزدیکی زمین، جایی که سرعت باد نیز پایین است، و لغزیدن لایهای سریعتر از هوا بر روی این لایه منجر به بالا کشیده شدن سطح رویی ابرهای لایه زیرین و تشکیل چنین امواج ابری سونامی مانندی شده است.