پیش درآمد:بی شک همه کارشناسان جغرافیا ،اقلیم و هوشناسی به اهمیتGIS واقفند. ولی به واسطه عدم آشنایی کلی مردم از این تکنولوژی برتر که زندگی را برای همه آرام تر و راحتتر کرده بر این شدم مطلب همه فهمی رو در این پست گذارم که موجب آشنایی بیشتر نقش وجایگاه GIS شود.با سپاس از مترجم مطلب پیش رو خانم امیری.
در طول سه دهه گذشته يک تکنولوژي قدرتمند طرز نگرش و زندگي مردم را بدون آنکه کسي متوجه شود تغيير داده است نام اين تکنولوژي جي-آي-اس مي باشد اين تکنولوژي از همان ابتدا با ESRI (اي-اس-آر-آي) همراه بوده است.نزديک به 3 سال است که (ESRI) تکنولوژي GIS را در اختيار مردم قرار داده است تا با آن مشکلات واقعي خود را حل کنند.
همانند بسياري از تکنولوژي هاي امروزي بيشتر افراد از جي – آي – اس بي خبرند در حالي که در 15 سال اخير اين تکنولوژي رشد چشمگيري داشته است و هم اکنون نيز هزاران نفر از آن بهره مي برند و تاثير آن روي زندگي ميليون ها نفر مشهود است.تاثيري که به اندازه ي وسعت تکنولوژي جي-آي-اس سودمند است.
به منظور اثبات اين ادعا بياييد امور روزمره ي خود را دنبال کنيم تا ببينيم جي-آي-اس چگونه از راههايي که به آن فکر هم نکرده ايم به ما کمک مي کند.
راديوي ساعت دار شما ساعت 6 صبح زنگ مي زند:
شما از خواب برمي خيزيد و چراغ ها را روشن مي کنيد .راديو و چراغ ها با برق شهر کار مي کنند. يک شرکت برق معمولي که با ميليون ها نفر مشترک را خدمت رساني مي کند از تکنولوژي جي-آي-اس براي مديريت زيربناهاي پيجيده اي استفاده مي کند که متشکل است از ده ها هزار مايل خطوط انتقال توزيع و صدها تير برق و همچنين هزاران کارمند براي ارائه ي بهترين خدمات در صدها نقطه.
در آشپزخانه يک ليوان آب ميوه تازه براي خود مي ريزيد
درختان ميوه به وسيله آب فراهم شده توسط يک حوزه ي آبياري رشد کردند،حوزه اي که تامين کننده ي نيازهاي جامعه ي کشاورزي و کشاورزان است و از هزاران مايل کانال آب رساني نگهداري مي کند اين حوزه آبياري از تکنولوژي جي-آي-اس براي طراحي اجرا و نقشه کشي ديجيتالي قدرتمند استفاده مي کند.
شما يک قوري قهوه درست مي کنيد.
آبي که با آن قهوه را درست مي کنيد به وسيله يک سيستم آب رساني شهري تامين مي شود که اداره کننده ي يک سيستم توزيع آب متشکل از هزاران مايل شاه لوله است. سازمان آب از تکنولوژي جي-آي-اس براي رسيدگي به سوالات و مشکلات مشترکين، عکس العمل هاي اضطراري، توزيع آب، نگهداري زيربناها، نقشه برداري اتوماتيک، رديابي شبکه ها، تحليل جريان آب و جنبه هاي ديگر طراحي و اجرا، مديريت پولي و اداره کارها استفاده مي کند.
تفاله هاي قهوه با آشغال خردکن [2] ريز ريز مي شوند
سازمان آب از يک سيستم جمع آوري آب و فاضلاب نيز نگهداري مي کند سيستمي که متشکل از صدها مايل مجاري بهداشتي و زيرزميني فاضلاب و راه آبهاي کنار خيابان ها است.
سازمان آب از تکنولوژي جي-آي-اس همراه با سيستم تصفيه استفاده مي کند.
مي رويد به بيرون، روزنامه صبح را مي خيريد و به خانه برميگرديد!
چوبي که منبع کاغذ و روزنامه و الوره هاي خانه شماست توسط شرکت هاي توليد چوب تامين مي شود، شرکت هايي که از تکنولوژي جي-آي-اس براي مديريت فعاليتها در جهت داشتن جنگل هاي سالم استفاده مي کنند. جي-آي-اس به راحتي براي کاربرد در زمينه هايي چون گياهان،تحليل خاک، جاده ها، رودها، بررسي عمومي زمين، مقسم هاي آب و مناطق حساس قابل دسترسي است و اين امکان را به مديران جنگل ها مي دهد که بهترين و آگاهانه ترين تصميم ها را اتخاذ کنند.
مطبوعات نيز براي پخش روزنامه هاي خود از تکنولوژي جي-آي-اس به منظور مطلع شدن از عکس العمل مردم و به دست آوردن اطلاعاتي در مورد مناطقي که روزنامه ها در آن پخش مي شوند بهره مي برند. زيرا مطلع شدن از اين عکس العمل ها و اطلاعات در مورد اين مناطق مهمترين بخشي است که در بررسي و گزارش در مورد تيراژ يک روزنامه به کار مي رود.به اين ترتيب مطبوعات پس از پيداکردن مناطقي که ضمن داشتن پتانسيل بالاي خوانندگان، داراي مشترکان واقعي کمي هستند با انجام تلاش هايي چون فروش حق اشتراک با هدف دوبرابر کردن تعداد مشترکان نسبت به سال گذشته روي اين مناطق سرمايه گذاري مي کنند.
بچه ها را سوار اتومبيل مي کنيد، سپس در پمپ بنزين مي ايستد
جي-آي-اس انواع اطلاعات مرتبط با نفت خام و مواد استعمال آن را در يک سيستم معمولي ترکيب مي کند و به شرکت هاي نفتي اين اجازه را مي دهد که اين اطلاعات را در زمينه هاي مختلف از جمله کاوش،اجرا،نگهداري،توليد، حفظ محيط زيست و مديريت اطلاعات از روي يک نقشه بررسي کنند.
قبل از اين که نفت خام به بنزين تبديل شود بايد از منطقه نفتي خطوط لوله به کارخانه تقطير انتقال يابد.صنعت خط لوله از تکنولوژي جي-آي-اس براي نقشه کشي مسير خطوط لوله، اجرا، تحليل بازار عرضه و اداره خط لوله استفاده مي کند.
بچه ها را نزديک مدرسه پياده مي کنيد
محدوديت هاي زماني مدرسه با استفاده از تکنولوژي جي-آي-اس نوشته شده است. چندي پيش انجمن نظارت بر مدارس براي رفع نيازهاي مدرسه هاي جديد در نزديکي مجتمع هاي مسکوني در حال ساخت نياز به درآمدزدايي داشتند.
اين انجمن ها از تکنولوژي جي-آي-اس به منظور گسترش سيستمي استفاده مي کند تا محدوديت هاي مختلف ممکن را بررسي کنند، گاهي در ملاقات هاي عمومي وگاهي در پيشنهادات ارائه شده طي مشورت با مردم.
با اتومبيل شخصي خود به محل کار مي رويد
به خاطر وجود تکنولوژي جي-آي-اس جاده ها امن تر هستند. جوامع براي ادراه ي زيربناهاي حمل ونقل خود از جي-آي-اس استفاده مي کند.تکنولوژي جي-آي-اس براي حمايت کردن از برنامه ريزي، صورت برداري، طراحي، ساخت و ساز ، اداره و نگهداري جاده ها به کار مي رود.
بيش از 80% اطلاعاتي که براي مديريت جاده، راه آهن و امکانات بنادر استفاده مي شود داراي يک مولفه فضايي است. جي-آي-اس مي تواند براي مشخص کردن موقعيت يک رخداد و رابطه يا نزديکي آن با رخدادي ديگر به کار مي رود و يک عنصر حياتي براي رهبري تصميمي در مورد يک طرح ، ساخت و ساز و يا نگهداري آن باشد.
کارفرماي شما يک شرکت تلفن محلي است
تکنولوژي جي-آي-اس در زمينه هاي زير به شرکت هاي تلفن محلي کمک مي کند
بهتر دنبال کردن موقعيت و مشخصات زيربناهاي خارجي
دسترسي به اطلاعات در زمان طراحي پروژه هاي جديد
بهيود توانايي برنامه ريزي براي ظرفيت هاي اضافه با پيش بيني رشد در آينده
بهينه سازي پوشش شبکه هاي تلفن همراه
منعکس کردن انتقادات و پيشنهادات مشترکين و فعاليت شرکت ها
در محيط رقابتي روبه افزايش که پيش روي شرکت هاي تلفن مي باشد اين انعطاف پذيري در مديريت اطلاعات و تحليل امري حياتي است.
صنعت ارتباط از راه دور نيز مووضوعي است در ميان يک برنامه عظيم با هدف گسترش يک شبکه پهن باند جديد.
اين برنامه تا دهه آينده گسترش پيدا مي کند و ظرفيت آن براي فرستادن تلفن ،سيستم هاي تصويري آنالوگ و ديجيتال و سرويس هاي ويدئويي تعاملي.
اين صنعت تکنولوژي جي-آي-اس را به منظور حمايت از طراحي، اجرا، و مديريت يک شبکه جديد اتخاذ کرده است.
يک بسته ارسالي از يک پيک شبانه دريافت مي کنيد
راه حل هاي جي-آي-اس براي مديريت سريع و منطقي حمل و نقل در زمينه هاي زيريافت مي شود:
انتقال و ارسال، رسيدگي مشکلات به سوالات مشترکين،مديريت کارکنان،مديريت شبکه هاي جاده اي و ريلي مديريت انبار و وسايل نقليه
داشتن جايي که يک وسيله نقليه يا وانت در هر زمان مطلوب در اختيار شما قرار مي گيريد و مي توانيد به بهينه سازي اجرا وصرفه جويي در هزينه کمک کنيد.
روز سوم جولاي است [3] هنگام ظهر بچه هاي خود را براي گردش به ساحل مي بريد
تکنولوژي جي-آي-اس براي مديريت منايع ساحلي از قبيل خطوط ساحلي، زيستگاههاي آبي، خاکي ومنابع زيستي و..... به کار مي رود.پراکندگي گونه هاي در معرض خطر و موقعيت مناطق نفت و گاز طبيعي نيز با استفاده از جي-آي-اس مديريت مي شود.
فرسايش سواحل مشکلي است که سواحل شرق و غرب از جمله سواحل خليج فارس و وساحل درياچه هاي چهارگانه امريکا را تحت تاثير قرار داده است.اين مشکل با استفاده از تکنولوژي جي-آي-اس و پايگاه هاي اطلاعاتي مناسب به روش بهتر شناخته و مهادر مي شود.
در گردش ناهار لذيذي مي خوريد
تکنولوژي جي-آي-اس به کشاورزان، تعاوني کشاورزي و فروشندگان کودهاي کشاورزي کمک مي کند و به فروشندگان اين امکان را مي دهد تا کشاورزان را در انتخاب کود مناسب جهت رشد بهتر محصول ياري رسانند از جمله راههايي که تکنولوژي جي-آي-اس به کشاورزان کمک مي کند محاسبه محصول برداشتي به وسيله ي تحليل ميزان حاصلخيزي و رتبه بندي خاک است.
جي-آي-اس نقشه هايي را در اختيار کشاورزان قرار مي دهد که ميزان کوددهي مناسب به يک مزرعه را به آنها نشان مي دهد.اين کار در سطوح متفاوت کوددهي به نقاط مختلف يک مزرعه جهت اعمال ميزان مناسب کوددهي صورت مي گيريد. جي –آي –اس اطلاعات کوددهي مزرعه با توجه به نقشه آن مزرعه را به ابزار مخصوصي مي دهد که اين ابزار مقدار کود مصرفي هر نقطه از مزرعه را براساس نياز آن نقطه کنترل مي کند.
در راه خانه بچه ها احساس گرسنگي مي کنند و شما آنها را به يک رستوان مي بريد
رستوران در محل به خصوصي قرار دارد زيرا جي –آي –اس به آنها کمک کرده محلي وابسته به پتانسيل تعداد مشتري انتخاب کند. جي –آي –اس براي مراکز فروش کامپيوتري به کار مي رود که موجب دقيق تر شدن آنها و نيز انعطاف پذيري آنها در مقابل پديد آمدن يا تغيير شرايط بازار مي شود. جي –آي –اس با استفاده از متغيرهاي منطقه اي مانند راهکارهاي فروش، انتخاب محل و رتبه بندي محل هاي بسته به تقاضاي آنها کمک مي کند.
وقتي از رستوران بيون مي آيد اتومبيل خود را مي بينيد که هنوز همان جايي است که آن را پارک کرده بوديد
جوامع بشري نشان مي دهد که جي –آي –اس با تامين ابزار اطلاعاتي تمام جرائم را رديابي و خنثي مي کند اين تکنولوژي به بازرسان وافسرا ن پليس اين توانايي را مي دهد تا جرم را بلا فاصله رديابي کنند و ارتباط آن با آمار جرائم قبلي را با سبک هاي پيش بيني شده اي تشخيص دهند قسمت عمده ي اطلاعات استفاده شده در اعمال قانون برمبناي نقشه است.آژانس هاي اطلاعاتي احتياج دارند تا محل وقوع جرم را به تصوير بکشند تا بتوانند محل واقعه را با استفاده از فهرست ها، زمان ، تاريخ بررسي کرده محل وقوع جرم و حد فاصل نقشه هاي مورد استفاده براي پيشگويي امکاان وقوع جرم ها را رسم کند. آژانس هاي اعمال قانون از تکنولوژي جي –آي –اس براي ارتباطات ، اداره کردن و مديريت سوابق نيز استفاده مي شود.
روز طولاني بود اما سرانجام صحيح و سالم به خانه رسيديد تکنولوژي جي –آي –اس همواره همراه شما بود تا به شما کمک کند راحتر و امن تر زندگي کنيد، همه در گرو قدرت علم جغرافيا!
جغرافي براي همه ما داراي اهميت است و تکنولوژي جي –آي –اس راه رسيدن به مزيت ها است.
ترجمه :زهرا امیری ( کارشناس جغرافیا )
جهت کسب اطلاعات بيشتر در مورد اثرات (GIS): از سايت www.gis.comديدن فرماييد
[1] Geagraphic information system سيستم اطلاعات جغرافيا
[2] دستگاهي در ظرفشويي آشپزخانه که پس از خردکردن زباله هاي جامد آنها را وارد سيستم فاضلاب مي کند
[3] سوم جولاي يک روز قبل از استقلال آمريکا است
وبلاگی از دانش آموخته ارشد فیزیک دریا و کارشناسی مهندسی هواشناسی برای علاقمندان و افرادی که می خواهند از علم هواشناسی آموزه ای بهتر داشته باشند- - - درضمن در صورت استفاده از مطالب وبلاگ ذکر مرجع نشان از هوشمندی شماست - - -